Co z tą mazurską wsią ma wspólnego Milka?

Jezioro Miłkowskie (Wobel) przez lata miało pecha, bo jeszcze z przedwojnia mieściła się tam mleczarnia. Na dodatek ściekało do niego to wszystko, co ówcześni rolnicy okraszali swoje pola. Ci z przedwojnia i ci z powojnia. A jezioro nie jest duże bo ma ledwie 23 hektary powierzchni a średnia głębokość to nieco ponad 4 metry. Długość: 1,3 km, szerokość dochodzi do 300 metrów.

Nazwa wsi nie ma jednak nic wspólnego z czekoladą "Milka" anni też (z niemieckiego) z dojeniem czy mlekiem. — Miłki są jedną z najstarszych wsi nad Wielkimi Jeziorami Mazurskimi założoną jeszcze przez Krzyżaków w 1475 roku. Zasadźcą wsi i pierwszym sołtysem był Jan Milken, od którego nazwiska wywiedziona została niemiecka nazwa wsi — pisze Wojciech Marek Darski w przewodniku " Pod skrzydłami żurawi". Wędrówki po gminie Miłki".

Teraz jezioro ożyło, choć nadal jest słabo zabudowane. Zapewne zmieni to nowa, na razie szutrowa ulica, którą zbudowano wzdłuż zachodniego brzegu jeziora. Teraz więc jezioro leży między ulicą Zieloną a drogą Giżycko-Orzysz. Tuż za kościołem znajduje się niewielka plaża z pomostem. W jeziorze można złowić szczupaka czy sandacza. Jeziorem administruje Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Nad jeziorem położone są dwa 2 gospodarstwa agroturystyczne i dom na wynajem. Można też przenocować w zajeździe w Miłkach przy którym działa niewielki bar.

Przed wojną w Miłkach działał hotel z prawdziwego zdarzenia. Stał obok stacji kolejowej. Jego właścicielem (także młyna i sporego gospodarstwa rolnego) był Oskar Czybulka. Po wojnie tory z Giżycka do Orzysza zabrali sobie Rosjanie a w gospodarstwie Czybylki z czasem rozgościł się PGR.

Będąc w Miłkach warto zajrzeć do miejscowego kościoła. To jedna z najstarszych świątyń na Mazurach. I jedyna z dwoma polskimi napisami w środku.

— Podźcie do mnie wszyscy, ktorzyście zpracowani y obciążeni a Ja wam sprawię odpoczynienie — taki napis kazał umieścić na ołtarzu starosta lecki (giżycki) Fryderyk von Kanitz.

Z kolei Raphael Waga, lecki pisarz powiatowy fundując emporę (chór muzyczny) z malowidłami zarządził, by znalazł się na niej napis: Panu Bogu na chwale, dal ten chor malować Raphael Waga, pisars powitu lockiego.

Na miejscowym cmentarzu zachował się tylko kilka międzywojennych ewangelickich nagrobków. Na szczycie cmentarnego wzgórza, przy drewnianym krzyżu, leży tablica żony radcy wojennego Marii Luisy Brand z domu Tyszka (1758-1825).

A wracając na koniec do nazwy wsi. W Polsce w stanie dzikim występują trzy gatunki kwiatów o nazwie miłek z gatunku jaskrowatych, z czego rodzimy jest tylko miłek wiosenny. Z kolei miłka, to rodzaj trawy
ale też rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych (co by to nie znaczyło). Należy do niego 407 gatunków.

Igor Hrywna

Przerwanki: wieś ze śluzą i szlakiem kajakowym