Zanim został papieżem, był biskupem Warmii

W połowie XV wieku papieżem został Eneasz Sylwiusz Piccolomini - Włoch, który zanim dostąpił najwyższego kościelnego zaszczytu, został biskupem Warmii. Mimo że Piccolomini na Warmię nigdy nie dotarł, w dwóch najważniejszych dla tej krainy miejscach - fromborskiej katedrze i na lidzbarskim zamku - są jego upamiętnienia.

Eneasz Sylwiusz Piccolomini był papieżem od sierpnia 1458 do sierpnia 1464 roku. Przybrał imię Piusa II.

Zanim jednak uzyskał najwyższy tytuł w Kościele rzymskokatolickim Piccolomini w 1457 roku uzyskał od papieża Kaliksta III nominację na biskupa Warmii. W tym czasie ta kraina przechodziła jeden z najburzliwszych okresów w swoich dziejach, ponieważ trwała tu wojna 13-letnia. Jej celem było oderwanie Warmii spod zwierzchności zakonu krzyżackiego i wprowadzenie jej do Królestwa Polskiego. Historycy są zgodni, że Piccolomini uzyskał stanowisko biskupa Warmii dzięki temu, że wspierał w tej wojnie zakon krzyżacki. Sam cel objęcia tego urzędu Piccolomini traktował bardzo przyziemnie.

"W Prusach […] był wspaniały i przebogaty Kościół, który zwą Warmińskim, potężny wielu zamkami i miastami oraz rozległym dominium" - napisał sam Piccolomini w swoich pamiętnikach.

"Biskupstwo warmińskie Eneasz Sylwiusz traktował jako intratną synekurę, która miała zasilić jego rzymską kiesę. Wobec Polski był nastawiony nieprzyjaźnie (...) wyrządził wiele szkód interesom polskim w Kurii Rzymskiej, gdzie opowiadał się zwykle po stronie zakonu krzyżackiego" - napisał o nim Jerzy Przeracki w "Poczcie biskupów warmińskich".

Bardziej łaskawy był dla Piccolominiego Jan Długosz, który opisując go stwierdził, że to "mąż wzrostu małego ale bystrego umysłu".

Mimo że Piccolomini nigdy nie dojechał na Warmię, ani nie odbył ingresu do katedry we Fromborku, to w tym kościele jest upamiętniony.

"Z inicjatywy kapituły warmińskiej nad prezbiterium kościoła wisi papieska tiara" - powiedział PAP ks. kanonik dr Jacek Wojtkowski, proboszcz parafii archikatedralnej we Fromborku. Tiara przypominająca o warmińskim biskupie, który został papieżem jest wykonana z drewna i - mimo że nie wygląda na okazałą, ma ok. 1,5 metra wysokości. "W ostatnich latach poddaliśmy ją konserwacji, bo już tego wymagała" - przyznał ks. Wojtkowski.

Postać biskupa Piccolominiego jest też umieszczona we fryzie heraldycznym kolejnych biskupów warmińskich, który znajduje się w wielkim refektarzu na Zamku Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim. Fryz ten zaczęto malować w XVII w. z inicjatywy bpa Jana Stefana Wydżgi i jest kontynuowany do dziś. Są na nim umieszczeni wszyscy warmińscy biskupi, Piccolomini jest oznaczony numerem 13 i na jego tarczy herbowej umieszczono papieską tiarę z czerwonymi wstęgami.

Zanim Eneasz Sylwiusz Piccolomini został biskupem Warmii, a potem papieżem, był poetą, pisywał m.in. erotyki. W ocenie znawców epoki Piccolomini prowadził rozwiązły tryb ży­cia, miał kilkoro nieślubnych dzieci. Przemianę duchową miał przejść po poważnej chorobie.

W historii Kościoła późniejszy Pius II zapisał się także jako człowiek, który wspomagał antypapieża Feliksa V, którego Sobór Bazylejski po detronizacji papieża Eugeniusza IV wybrał na antypapieża.

Na tron papieski po Piusie II zasiadł jego bratanek, który przyjął imię Piusa III. (PAP)

Przeżył 80 lat z kulą w głowie