Gołdap to dobra miejscówka

Zacznijmy zatem od tej najnowszej inwestycji. Zadaszony amfiteatr o powierzchni 4 tys. metrów kw. na około 500 widzów wraz z tarasem widokowym w kierunku jeziora Gołdap powstanie do października 2026 roku.

– To inwestycja, która da miastu nowe możliwości kulturalne i rekreacyjne – powiedział w Gołdapi minister nauki Marcin Kulasek. – Odbyłem również inspirujące rozmowy z gołdapskimi przedsiębiorcami.Ich energia, pomysły i wyzwania pokazują, jak ważne jest mądre wsparcie dla małych i średnich firm. Będziemy działać, by im to ułatwiać – napisał na FB.

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Maciej Wróbel podkreślił z kolei, że kultura to fundament codzienności. – Bardzo się cieszę, że to miejsce będzie nadawało nowe tchnienie kulturalnej mapie województwa warmińsko-mazurskiego i deklaruję, że przy współpracy miasta i ministerstwa ten amfiteatr nie będzie stał pusty – obiecał wiceminister.

– Dziś w Gołdapi wyjątkowe wydarzenie! Podpisanie umów, listów intencyjnych i symboliczne wbicie pierwszych łopat w parku zdrojowym - to początek nowej, bardzo wyczekiwanej w mieście inwestycji (...)To świetna wiadomość dla mieszkańców Gołdapi, regionu, kuracjuszy i turystów. Brawo samorząd Gołdapi na czele z burmistrzem Konradem Kazanieckim.

Dzisiejsza Gołdap to oczywiście przede wszystkim uzdrowisko i dobra miejscówka dla każdego, kto chce odpocząć i nabrać sił z dala od wielkomiejskiego zgiełku, ale w mieście, które odbija się w miejscowym jeziorze, a do Puszczy z gołdapskiego rynku można wybrać się piechotą.

Położone w sercu Mazur Garbatych miasto słynie z czystego powietrza, borowiny i wód mineralnych czyli Uzdrowiska Gołdap - Mazurski Zdrój.

1.Mazurskie Tężnie Solankowe – czwarte co do wielkości w Polsce, wspomagają inhalacje jodowe przez cały rok. Po ścianach wypełnionych gałęziami tarniny spływa tam solanka wydobywana z głębokości 646,0 metrów.
2. Pijalnię Wód Mineralnych z grotą solną – nowoczesny kompleks „Zdrój” z minitężniami
3. Promenadę Zdrojowa – aleja spacerowa z huśtawkami, placem zabaw, mini-golfem i siłownią plenerową nad Jeziorem Gołdap

W części uzdrowiskowej działają zarówno sanatoria (m.in. „Wital”), jak i pensjonaty, hotele oraz prywatne kwatery. Więcej informacji i rezerwacji można szukać na oficjalnej stronie Uzdrowiska Gołdap (uzdrowiskogoldap.pl).

Gołdap leży nad jeziorem, ale też u stóp Pięknej Góra (272 m n.p.m.). Znajdują się tam trzy narciarskie trasy zjazdowe (350, 500 i 750 m) a latem działa letni tor saneczkowy. Ale chyba największa atrakcją jest tam kawiarnia umiejscowiona na szczycie góry, kawiarnia, która się rusza a która w ciągu około 50 minut zatocza Państwo pełny krąg. W tym czasie nie ruszając się z miejsca można zobaczyć panoramę Gołdapi i Puszczy Rominckiej.

Jezioro Gołdap to jedno z dwóch jezior przez które przechodzi granica polsko-rosyjska (drugie to niewielkie jezioro Zajeziory zwane też Granicznym, które leży w gminie Banie Mazurskie, 25 kilometrów na wschód od Gołdapi). 2/3tego jeziora Gołdap leży po polskiej stronie.

Jest tam plaża i wypożyczalnią sprzętu wodnego. Wędkarze zaś mogą się nad nim zasadzić na szczupak czy leszcza.

Jezioro stanowi integralny element uzdrowiskowej strefy Gołdapi. Nad jego północnym brzegiem zlokalizowana jest Promenada Zdrojowa i większość sanatoriów, a spacery nad wodą uzupełniają terapię klimatyczną i borowinową.

— W mojej ocenie, a widziałem w Polsce niemal wszystkie kompleksy leśne określane mianem puszczy, jest to najdziksze miejsce z nich wszystkich — twierdzi znany fotograf Mikołaj Gospodarek. I rzeczywiście Puszcza Romincka zachwyca swoją dzikością i surowym pięknem i podobnie jak jezioro Gołdap przedzielona granicą jest Puszcza Romnicka. Po polskiej stronie stworzono z niej Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej.

Puszcza charakteryzuje się unikalną fauną i florą, przypominającą nieco tajgę, oraz urozmaiconym krajobrazem z pagórkowatymi wzgórzami i dolinami rzek. Można spotkać wiele rzadkich gatunków roślin, w tym malinę moroszkę, mannę litewską i brzozę niską. Nasza część liczy sobie jakieś 15,5 tys. ha.

W polskiej części Puszczy zachowało 6 głazów cesarza niemieckiego Wilhelma II (1859 -1941), który uwielbiał strzelać do zwierząt. W Prusach chętnie polował między innymi w Puszczy Rominckiej. — Wilhelm II strzelał bez opamiętania. Zabijał nie tylko dla myśliwskich trofeów, ale też dla zwykłej satysfakcji z oddania celnego strzału. Nie oszczędzał osobników starych, niedojrzałych, chorych ani takich o mało wyróżniającym się porożu. W miejscach, w których padły, słudzy wbijali pamiątkowe słupy — wspominał Julian Fałat, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy, który spędził czternaście lat jako nadworny malarz cesarza.

Ile zwierząt ustrzelił w swoim życiu Wilhelm? Zapewne kilkanaście tysięcy, tym bardziej, że strzelał do wszystkiego, na przykład do wron. Kochał jednak strzelać do większych zwierząt. W Puszczy Rominckiej znajduje się „głaz dwutysięczny” — to najsłynniejszy głaz Wilhelma, upamiętniający 2000. jelenia byka strzelonego przez cesarza. Napis na głazie w tłumaczeniu na język polski brzmi: „Darzbór! Z tej ambony Jego Wysokość Cesarz i Król Wilhelm II upolował swego 2000. jelenia szlachetnego, kapitalnego czternastaka 28 września 1912”.

D0 1945 roku skrajem puszczy przebiegała linia kolejowa Gołdap-Żytkiejmy-Gąbin. Na jej potrzeby zbudowano między innymi mosty kolejowe w Stańczykach, długie na 180 i wysokie na 36 metrów. Mosty są wzorowane na rzymskich akweduktach w Pont du Gard we Francji i dlatego często nazywane są "Akweduktami Puszczy Rominckiej". Mniejsze i mniej znane mosty znajdują się Botkunach i Kiepojciach. W 1945 roku tory na tej linii zwinęli i wywieźli Rosjanie.

Przy drodze wiodącej do zabytkowych mostów wznosi się oryginalna wieża widokowa. Jej metalowa konstrukcja oszalowana jest wygiętymi łukowato deskami, imitującymi kształt pnia drzewa. Całość zwieńczona jest łamanym, miedzianym dachem. Taras widokowy, znajuje się na poziomie 15 m nad ziemią.

Z Gołdapi mamy do wyboru kilka szlaków rowerowych. Jeżeli wybieracie się na rower pamiętajcie, że Mazury GARBATE.

1. Żółty szlak “Pętla Gołdap”. Długość: ok. 50 km (cała pętla). Po drodze: Las Kumiecie z pozostałością bunkrów niemieckich z II wojny światowej, Piękna Góra, Tatarska Góra (rezerwat przyrody z panoramą na Mazury Garbate, Zatyki (Park Safari i hodowla jeleni,Wzgórza Szeskie)

2. Niebieski szlak “Gołdap – Boćwinka”. Długość: ok. 33 km jednego kierunku. Po drodze: jezioro Gołdap i kąpielisko „Słoneczny Zakątek”,Las Kumiecie, Boćwinka – zabytkowy kamień pamiątkowy żołnierzy I wojny światowej

3. Zielony szlak “Mazury Garbate – Wzgórza Szeskie”. Długość: ponad 20 km (w jedną stronę). Po drodze: Piękna Góra, Zatyki

4. Przez Gołdap przebiega też fragment Green Velo. Rowerem można nią dojechać na przykład do wspomnianych powyżej wiaduktów w Stańczykach (35 km. w jedną stronę)

5. Szlak Romnickich Jeleni. Kto lubi mocno poczuć w mięśniach rower, może wybrać się na objazd Puszczy Romnickiej, który zaczyna się i kończyw Jurkiszkach, 5 km od Gołdapi.szlak liczy ponad 80 kilometrów. Jak wyczytałem na stronie parku Krajobrazowego "szlak jest bardzo słabo oznakowany w terenie, dlatego, aby go przemierzyć zalecamy korzystanie z nawigacji w aplikacji turystycznej „Polska Tajga”.

Można też skorzystać z tego: https://velomapa.pl/szlaki/szlak-rominckich-jeleni#map=10.21/54.3276/22.4588.

Będąc w Gołdapi warto zajrzeć też (rowerem lub autem) do leżącej jakieś 20 km od wschód od Gołdapi Rapy. Stoi tam
piramida, jedyna tego typu budowla w Polsce, gdzie zachowały się zmumifikowane zwłoki. Wielu ludzi wierzy, że piramida ma właściwości lecznicze. Zbudował ją Friedrich Heinrich von Fahrenheid, spokrewniony z Gabrielem Fahrenheitem (1686–1736), wynalazcą skali do pomiaru temperatury, która do dzisiaj używana jest w USA.

Von Fahrenheid ( 1747 – 1834 ) był zafascynowany starożytnym Egiptem i postanowił wybudować w swojej posiadłości piramidę na wzór egipski. Zbudowano ją na pobliskich bagnach, tak by była widoczna z głównego salonu dworu. Spoczęła tam jego córeczka Ninette, potem jej ojciec i inni Fahrenheidowie. Do 1945 roku trumny ze zmumifikowanymi ciałami spoczywały w spokoju. Zimą 1945 roku piramida została zbezczeszczona przez Rosjan. Trumny zostały otwarte a ciała odarte z szat. Prawdopodobnie to wtedy ciała zostały pozbawione głów. Mogło to się stać jednak znacznie później.

W latach 70tych ktoś z miejscowych przypomniał sobie o stojącym na uboczu grobowcu. I odkrył, że spoczywające w trumnach ciała uległy mumifikacji. Wieść o tym szybko obiegła okolicę. To wtedy ktoś miał pozbawić ciała głów. By zapobiec dalszej profanacji ciał wejście do piramidy z czasem zamurowano. Piramidę odnowiono w 2018 roku.

Piramida ma 16 m wysokości i mierzy u podstawy kwadratu 10 m. We wnętrzu zachodzą duże zakłócenie pola magnetycznego. Pomimo, że piramidę otacza gęsty las w środku nie ma żadnych insektów.

oprac. Igor Hrywna