Szare, niepozorne i bardzo dobre

Wiecie, co to są kluchy warmińskie i z czym najlepiej je zjeść? Jeśli nie, najwyższy czas to nadrobić! Bo Warmia ma swoje smaki, które ciągle potrzebują reklamy.
Kluchy warmińskie (czyli kluski warmińskie) to jedno z najbardziej charakterystycznych dań tej części Polski. Robi się je z trzech składników: startych surowych ziemniaków, mąki pszennej i soli.

Małe, nieregularne, lekko twarde i szare – wyglądają niepozornie, ale smakują wybornie. Wystarczy polać je roztopionym tłuszczykiem ze skwarkami i posypać twarogiem, a cała kuchnia pachnie jak w domu u babci.

Tradycyjna kuchnia warmińska to kuchnia prostych, ale pomysłowych ludzi. Z ziemniaków, mąki i mleka Warmiacy potrafili wyczarować cuda!

Takie jak:

Dzyndzlami warmińskie - pierogi z ziemniakami
Plince z pomoćką – ziemniaczane placki z twarogiem i śmietaną,
Babka ziemniaczana – chrupiąca z wierzchu, miękka w środku,
Mannka na mleku – prosta, ale pożywna kasza manna z masłem,
Zupa brzadowa – słodko-kwaśna zupa z suszonych owoców,
Twaróg warmiński – domowy, pachnący mlekiem i koperkiem.

Teraz kluchy warmińskie trafiły na listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Najlepiej – po swojsku! Kluchy podaje się z twarogiem i skwarkami, ale równie dobrze smakują z cebulką, boczkiem, a nawet z maślanką lub śmietaną.

Niektórzy dodają je do zupy grzybowej, inni traktują jako danie główne. Na Warmii mówi się, że „z kluchami nie ma żartów” – bo każda gospodyni ma własny sposób: jedna więcej mąki, druga mniej wody, trzecia doda trochę cebuli dla aromatu.

Dziś spróbujecie ich choćby w Karczmie Berta w Świętej Lipce, gdzie serwowane są w klasycznej wersji, dokładnie takiej, jaką przygotowywały warmińskie gospodynie sto lat temu.

kartofel był królem dawnych kuchni Prus Wschodnich – z niego robiono plince, babki i oczywiście kluchy. Jak pisał Tomasz Chrzanowski w książce „Życie codzienne na dawnych Ziemiach Pruskich”, to właśnie takie proste dania cementowały życie codzienne mieszkańców Warmii.

A tak wygląda opis kluchy na stronie ministerstwa rolnictwa:
1 kluska jest wielkości ok 2-3 cm
Barwa: w zależności od rodzaju ziemniaka – beżowa, szara, sina
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”: lekko twarde
Smak i zapach: ziemniaczany, lekko słony

Do przygotowania kluch warmińskich zwanych również kluskami warmińskimi potrzebne są tylko 3 składniki: ziemniaki, mąka pszenna i sól do posolenia wody. Kartofle należy obrać i zetrzeć na tarce. Kolejno odsączyć z nadmiaru wody. Otrzymaną w ten sposób masę wymieszać z mąką pszenną i wyrobić ciasto. W garnku zagotować osoloną wodę. Na gotujący się osolony wrzątek „rzucamy” kluchy formując je łyżką, wcześniej rozkładając surowe ciasto na płasko np. na odwróconej do góry nogami przykrywce lub na desce. Wyławiamy kluchy odsączając na sicie i przelewając zimną wodą, aby kluchy się nie skleiły.

Kluchy warmińskie podawane są najczęściej z twarogiem i ze skwarkami jako samodzielna potrawa. Bywają podawane z cebulą, boczkiem lub jako dodatek do innych dań np. zup (m.in. grzybowej). Kluchy jedzone były również z maślanką czy śmietaną. Mimo że są daniem wyjątkowo prostym, są niezwykle smaczne i dlatego warto ich spróbować.