Elbląg: Brama Targowa

Brama, podobnie jak całe elbląska starówka, mocno ucierpiała w czasie II wojny światowej. Praktycznie cała starówka - niegdyś jedna z najwspanialszych w tej części Polski - przestała istnieć.
Na początku lat 60. XX wieku stworzono koncepcję odbudowy staromiejskiej zabudowy centrum Elbląga. Po roku 1975, gdy Elbląg stał się stolicą województwa, rozpoczęto prace. Są one finansowane ze środków prywatnych inwestorów, przy wsparciu funduszy Unii Europejskiej.
W efekcie tych działań odbudowano już połowę z ponad 500 historycznych parceli o funkcji mieszkalnej, usługowo gospodarczej i hotelowej.

Budowa i odbudowa

Brama została zbudowana w XIV wieku, jako element miejskiego systemu fortyfikacji. Dolna jej część powstała w 1319 roku. W 1420 roku budowla zyskała nadbudówkę. Podczas prac nad górną częścią Bramy Targowej, od strony zewnętrznej, dobudowano dwubasztowe przedbramie, które przetrwało aż do roku 1775. Od północnej strony umieszczona była w przeszłości brama, broniła ona dostępu do miasta w nocy. W 1755 roku na dachu Bramy Targowej pojawił się hełm w stylu barokowym, który ufundowali Elblążanie, stworzono taras widokowy oraz zamontowano zegar. W czasie wojny Brama mocno ucierpiała. Odbudowano ją w latach 40. XX wieku w kształcie średniowiecznym (charakterystyczną zmianą w jej wyglądzie jest powrót do starej formy dachu).
Zegar na Bramie Targowej jest prezentem dla Elbląga od Senatu Hamburga.
W lipcu 2006r. Brama została udostępniona mieszkańcom i turystom. Czynna jest codziennie - w okresie wakacyjnym także w soboty i niedziele - w godz. 10.00-18.00. W Bramie Targowej działa Centrum Informacji Turystycznej.

Legenda o piekarczyku

Z Bramą Targową związana jest legenda o piekarczyku. Jak wynika z przekazów historycznych podczas wojen polsko-krzyżackich, w marcu 1531 roku, jeden z oddziałów krzyżackich zamierzał podstępnie zdobyć Elbląg. Miasto uratował czeladnik piekarski, który w porę dostrzegł napastników i oskardem przeciął linę podtrzymującą bronę zawieszoną w Bramie Targowej. Wejście zostało zablokowane. Miasto i jego mieszkańcy zostali ocaleni. Pamięć o dzielnym piekarczyku przetrwała wieki. Dziś wydarzenie to przypomina pomnik piekarczyka (na zdjęciu obok) autorstwa Waldemara Grabowieckiego stojący przed bramą. Wizerunek Bramy Targowej został umieszczony na rewersie okolicznościowej monety dwuzłotowej z cyklu „Miasta historyczne w Polsce" wyemitowanej przez Narodowy Bank Polski w 2006 roku.

Święto piekarzy

Co roku we wrześniu elbląscy piekarze mają swoje święto. Przed Bramą Targową i pomnikiem piekarczyka rozstawiane są kramy, w których piekarze prezentują swoje wypieki. Tradycją stały się degustacje pieczywa, wypieków ciastkarskich, konkursy na najciekawszy wyrób. W klimaty dawnego Elbląga przenoszą uczestników jarmarku pracownicy Muzeum Archeologiczno-Historycznego, Biblioteki Elbląskiej, kolekcjonerzy staroci i uczniowie elbląskich szkół w paradach piekarczyków. Elblążanie świętują kolejne rocznice postawienia pomnika swojego ulubieńca – piekarczyka. Święto promuje nie tylko wyroby piekarnicze, ale także ludzi, dzięki którym na naszych stołach codziennie pojawia się chleb. Jest także hołdem dla tradycji związanych ze szczególnym szacunkiem do chleba.