Gady. Zabawa w Wikingów, czyli festyn w średniowiecznym stylu

Gady leżą przy bocznej drodze. PKS tu nie dojeżdża, trasy nie obsługuje też żaden busik. Mimo to, a może właśnie dlatego ludzie w Gadach są niezwykle aktywni. Działa tu stowarzyszenie "Nasze Gady".

— Sześć lat temu wpadliśmy na pomysł, który okazał się strzałem w dziesiątkę — opowiada Teresa Kosińska, prezes stowarzyszenia, które wraz z Grupą Partnerską "Warmińskie Gniazdo" organizuje festyn. — Poprzez powrót do historii wypromujemy wieś! Od tamtej pory festyny organizujemy co roku.

Galindowie i baba pruska

Z okazji I Festynu Archeologicznego członkowie stowarzyszenia wybudowali we wsi chałupę Galindów. Pokazano tam m. in. proces wypalania garnków. Zorganizowano też Bieg Prusów, a najmłodsi zabawili się w wydobywanie z ziemi skorup po garnkach i oddzielanie ziarenek maku od piasku, jak bajkowy Kopciuszek. W programie imprezy był również koncert piosenkarki z Litwy śpiewającej w języku pruskim. Członkowie stowarzyszenia, w tym sołtys Rajmund Antosiak i rzemieślnicy pokazali, jak wyglądało rzemiosło w dawnych czasach. Pleciono między innymi powrozy, a Grzegorz Pepłowski z Nerwika (na zdjęciu), miłośnik historii Prusów, wyrzeźbił babę pruską.
— Odbyła się także prelekcja w ówczesnej świetlicy wiejskiej — wspomina Robert Klimek, archeolog, autor książek między innymi o Gadach. — Ciasno było, więc niewiele osób weszło.
Po trzech latach, z pomocą gminy, wybudowano we wsi Ośrodek Rzemiosł Zapomnianych, co pozwoliło rozszerzyć ofertę festynu.

Gotowanie według Wikingów

— Zainteresowanie festynem wrasta, więc w tym roku będzie trwał dwa dni, 7- 8 czerwca — mówi Teresa Kosińska.
W piątek, 7 czerwca, o godz. 10 na terenie rekreacyjnym wsi rozbiją swój obóz Wikingowie. Przy namiotach rozłożone zostaną warsztaty średniowiecznych rzemieślników takich jak bursztynnik, płatnerz, garncarz. Na placu turniejowym będzie można wziąć udział w grach i zabawach średniowiecznych. Jest również okazja, by wspólnie z Wikingami ugotować średniowieczne potrawy. O godz. 12. będzie lekcja muzealna prowadzona przez dr Marka Jagodzińskiego, odkrywcę średniowiecznej osady Truso pod Elblągiem. Później warsztaty języka pruskiego.
W sobotę, 8 czerwca, festyn rozpocznie się o godz. 12, kiedy przyjadą rowerzyści ze stowarzyszenia "Kołodrom". Po ich powitaniu odbędą się pokazy i warsztaty rzemiosł dawnych: garncarstwa średniowiecznego, zielarstwa i kuchni ludowej oraz wyrobu zabawek. O 14 Naukowe Forum Pruskie, prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Muzeum Archeologicznego w Elblągu. Przez cały czas festynu będzie otwarty punkt gastronomiczny i stragany z lokalnymi wyrobami rękodzielniczymi i spożywczymi.
— Wiele z tych osób, które wystawią swoje wyroby, posiada certyfikat marki lokalnej, który przyznaje co roku w Gadach kapituła — informuje Teresa Kosińska.
Władysław Katarzyński