Hej sokoły! Wracajcie na Mazury

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie i Stowarzyszenie Na Rzecz Dzikich Zwierząt "Sokół" od trzech lat prowadzą akcję, której finalnym celem ma być powrót nadrzewnej populacji sokoła na Warmię. Populacja ta wyginęła w latach 60. ubiegłego stulecia. Przyczyną takiego stanu rzeczy były używane w tamtym czasie środki ochrony roślin. W 2011 i 2012 roku leśnicy i przedstawiciele stowarzyszenia umieścili w sztucznych gniazdach zamontowanych na terenie Nadleśnictwa Nowe Ramuki prawie czterdzieści sokolich piskląt.
Na wolność wypuszczane są pisklęta, które na świat przyszły w hodowli. Projekt jest współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Obrączkowanie i wdrukowanie

Przed umieszczeniem młodych sokołów w platformach gniazdowych każdy z osobników zostaje zaobrączkowany. Reintrodukowane ptaki znakuje się czarnymi obrączkami, które można odczytać za pomocą lunety podczas obserwacji ptaka siedzącego lub w locie. Oprócz tego na drugą nogę zakładane są obrączki ornitologiczne w kolorze zielonym. W trakcie obrączkowania odnotowuje się ważne informacje np. data i miejsce obrączkowania, wiek i płeć ptaka itp. Pozwoli to przy kolejnym schwytaniu, obserwowaniu lub odnalezieniu martwego ptaka ustalić jego historię – gdzie i jak wędrował, w jakiej był kondycji lub co było przyczyną jego śmierci. Sokoły spędzą w sztucznych gniazdach zawieszonych w koronach drzew około 10 dni. Przez ten czas przyzwyczają się do tego miejsca. Mechanizm ten, zwany wdrukowaniem na miejsce urodzenia, powoduje, że sokoły po osiągnięciu dojrzałości (w wieku około 2-3 lat) zakładają gniazda w środowisku zbliżonym do tego, gdzie po raz pierwszy zaczęły samodzielnie żyć. Uznają je bowiem za miejsce swojego urodzenia. Sztuczne gniazdo zostaną otwarte, kiedy sokoły będą gotowe do pierwszego lotu.

Dożywianie i polowanie

Przez cały okres pobytu młodych sokołów w platformach, jak również przez około 3-5 tygodni po otworzeniu platformy, aż do momentu usamodzielnienia się, ptaki będą dokarmiane za pomocą specjalnej windy, dzięki czemu nie będą kojarzyły pokarmu z człowiekiem. W konsekwencji pozwoli im to nauczyć się samodzielnie polować. Najpierw zaczną gonić małe ptaki, owady, a nawet liście lub pióra. Z czasem te pogonie coraz bardziej będą przypominać polowanie. Po pierwszych udanych atakach sokoły zaczną samodzielne życie. Do późnej jesieni młode sokoły pozostaną w okolicy miejsca wypuszczenia. Później polecą na migrację. Wiosną powinny, podobnie jak ich poprzednicy, pojawić się w pobliżu miejsca, gdzie zostały wypuszczone.

Leśnicy liczą na to, że za rok lub dwa założą w okolicy gniazda. Sokoły nie budują samodzielnie gniazd lecz zajmują gniazda innych dużych ptaków. Dlatego leśnicy przygotują im także kilkadziesiąt sztucznych gniazd – koszy umieszczonych w koronach drzew w starych drzewostanach.