Ełk: Kamienica z połowy XIX wieku przy ul. Armii Krajowej 10

2015-01-29 13:27:25 (ost. akt: 2015-01-29 13:55:14)
Ełk: Kamienica z połowy XIX wieku przy ul. Armii Krajowej 10

Autor zdjęcia: IT Ełk

Kamienica zbudowana w połowie XIX w. z elementami późnego historyzmu w wystroju fasady. W sąsiedztwie, w kierunku ul. Wojska Polskiego, usytuowane są kamienice pochodzące z okresu odbudowy po zniszczeniach I wojny światowej.

Budynek dwukondygnacyjny z użytkowym poddaszem, z boniowanymi narożnikami. Fasada w pierwszej kondygnacji również boniowana, sześcioosiowa z drzwiami umieszczonymi w czwartej osi i witrynami sklepowymi w pozostałych osiach. W ściętym narożniku pierwszej kondygnacji umieszczone zostały drzwi. Druga kondygnacja siedmioosiowa z boniowanymi pilastrami. Otwory okienne zostały zamknięte płasko,
z umieszczonymi poniżej prostokątnymi płycinami z ornamentem roślinnym. Fasada zamknięta rozbudowanym gzymsem wieńczącym.

Czasopismo po hebrajsku


Wzniesiona w latach 1848-1851 neogotycka kamienica usytuowana jest w miejscu, z którego widać skwer Zesłańca Sybiru. Na skwerze znajdowała się przed wojną synagoga, za Polską Bramą zaś cmentarz żydowski.
W Ełku w latach 1866-1888 wydawano pismo w języku hebrajskim zatytułowane Hamagid (Czarodziej). Jego założycielem i wydawcą był rabin Eliezar Lipman Silbermann, redaktorem naczelnym David Gordon z Lycker Zeitung. Tygodnik był bardzo poczytny, prenumerowali go Żydzi z Wrocławia, Gdańska, Warszawy. Pismo podkreślało konieczność odbudowania państwa żydowskiego. Od śmierci Gordona w 1888 roku do roku 1891 gazetę wydawano we Frankfurcie nad Menem.

Synagoga "powędrowała" z peryferii do centrum


Co ciekawe, w momencie budowy synagoga znajdowała się za miastem, wkrótce jednak znalazła się w jego centrum. Stało się tak w związku z dynamicznym rozwojem miasta w kierunku dworca kolejowego. Skrzyżowanie ulic Armii Krajowej (dawniej Bahnhofstrasse a później Hindenburgstrasse) i Słowackiego (Steinstarsse) stało się jednym z najbardziej reprezentacyjnych miejsc w mieście.
Warto zwrócić uwagę na znajdujące się w pobliżu kamienice przy Armii Krajowej 4, 6, 7 i 8. Zostały one wzniesione w latach 1915-1925 czyli w okresie odbudowy po zniszczeniach związanych z działaniami wojennymi z lat 1914-1915.

Obowiązkowo trzy kondygnacje


Architektem okręgowym odpowiedzialnym za odbudowę Ełku był Wilhelm Brurein. Na mocy specjalnych zarządzeń policji budowlanej nakazano wznoszenie w mieście wyłącznie trójkondygnacyjnych domów z poddaszem. Wystawki i facjaty umieszczane w kondygnacji poddasza miały mieć układ horyzontalny. W trakcie odbudowy starano się odwoływać do niemieckiego budownictwa mieszczańskiego – tzw. „styl z około 1800 roku”. Postanowienie to realizowano tylko w odniesieniu do części ełckiego śródmieścia. W pobliżu kościoła ewangelickiego (obecnie katolicki pw. Najświętszego Serca Jezusowego) i przy ulicy Wojska Polskiego luki w zabudowie zapełniano domami niższymi, o rozłożystych jednopiętrowych lub dwupiętrowych elewacjach. Dobrym przykładem jest dom przy ulicy Wojska Polskiego 57 (w literaturze z czasów odbudowy nosi on nazwę Haus Davidsohn).
Warto pamiętać, że to, co w tej chwili postrzegamy jako typowo wschodniopruski sposób zabudowy miast, jest efektem wielkiej odbudowy po zniszczeniach I wojny światowej.

Czekamy na Wasze zdjęcia i opisy pięknych zakątków regionu, kliknij tutaj, aby dodać swój artykuł lub skontaktuj się z nami pod adresem redakcja@mojemazury.pl.
Zobacz w naszej bazie
  • Kamienica przy Armii Krajowej...

    Wzniesiona w latach 1848-1851 neogotycka kamienica usytuowana jest w miejscu, z którego widać skwer Zesłańca...

  • Ścieżka historyczno-turystyczna w Ełku

    Ścieżka obrazuje trzy podstawowe dominanty rozwoju Ełku: • warunki naturalne – znaczenie oraz wpływ jeziora i rzeki, układ urbanistyczny miasta uwarunkowany obecnością jeziora • bliskość granicy - związany z nią handel, wielokulturowość, duch pogranicza,...

  • Ełckie

    Jezioro Ełckie

    Jezioro położone w sąsiedztwie Ełku, po zachodniej stronie miasta. Brzegi jeziora są urozmaicone, na ogól niskie. Miejscami...

Przewodnik lokalny

Zobacz także

  • Gmach poczty w Ełku

    Urząd pocztowy w Ełku wymieniony jest po raz pierwszy w roku 1799. Kierował nim wówczas niejaki Lavemann,...

  • Gmach Gimnazjum nr 1 w Ełku

    Gmach Gimnazjum nr 1 w Ełku

    Nawiązujący do neogotyku gmach sądu mieszczący dziś Gimnazjum nr 1 i Szkołę Podstawową nr 2, wzniesiony...

Komentarze (1) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Gazownik #1651460 | 31 sty 2015 07:44

    W tych starych kamienicach powinno miasto;" :prześwietlić" instalacją gazową

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

Polecamy