Najlepsze kasztany są na Mazurach

Brązowe, lśniące, gładkie, przyjemne w dotyku...Kasztany tak naprawdę są nasionami bałkańskiego kasztanowca pospolitego (Aesculus hippocastanum). Właśnie teraz lecą z drzew. Dojrzewają w kolczastych zielonych torebkach.

Piękne wiosną i jesienią

Kasztanowiec dorasta do 25 m, ma gęstą, kopulastą koronę. Wiosenne pąki liściowe są lepkie, a wyrastające z nich duże liście przypomninają dłoń z rozstawionymi palcami. Kasztanowce wyglądają pięknie w czasie wiosennego kwitnienia i jesienią, gdy mienią się słonecznymi kolorami, szczególnie, gdy stanowią przydrożne aleje. Wiechowate kwiatostany składają się z białych płatków z żółtymi lub czerwonymi plamkami u nasady.

Beżowo-brązowe miny

Niestety coraz więcej kasztanowców posiada oznaki działalności szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella). Na liściach drzew znajdują się beżowo-brązowe plamy, tzw. miny. Są to miejsca żerowania larw tego szkodnika. Szrotówek jest motylem z rodziny kibitnikowatych (Gracillariidae). Atakuje kasztanowce, ale też klon pospolity i jawor. Przybył do nas w 1998 roku, prawdopodobnie poprzez transport samochodowy i działalność wiatru. W ciągu roku motyl rozwija od 3 do 4 pokoleń (od końca kwietnia do połowy września). Jaja składane są na liściach, a wylęgnięte larwy (wielkość około 1 mm) wgryzają się w głąb liści. Tu przeobrażają się w poczwarki, a potem w dorosłe motyle. Ostatnie pokolenie zimuje w postaci poczwarek w opadłych liściach, bardzo dobrze znosząc nawet silne mrozy. Walka z tym owadem polega na paleniu opadłych jesienią liści, zawieszaniu na pniach drzew rozmaitych pułapek, nawet nastrzykiwaniu pni i gleby specjalnymi substancjami, aby wyniszczyć kolejne stadia rozwojowe tego motyla. Naturalnymi wrogami szrotówka są drapieżne sikory. Te sympatyczne ptaki mają więc sporo pokarmu, ale i mnóstwo pracy. Niestety żywotność i płodność szrotówka przewyższa możliwości ptaków.

Kasztan, który leczy

Surowcem leczniczym kasztanowca są kwiaty, kora i nasiona (kasztany). Roślina działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, rozkurczająco, przeciwkrwotocznie, uszczelnia naczynia krwionośne, pomaga w stanach zapalnych wątroby. Wyciągi z kasztanów są używane do produkcji kremów, maseczek kosmetycznych, szamponów, odżywek do włosów i płynów do kąpieli. Kasztany zbiera się jesienią na zimową karmę dla wielu zwierząt. Drewno kasztanowca wykorzystywane jest w tokarstwie i do produkcji mebli, zaś kora w garbarstwie oraz do barwienia wełny. Kasztany mają sekretną moc - są naturalnymi odpromiennikami. Trzymane przy urządzeniach elektronicznych pochłaniają szkodliwe dla człowieka promieniowanie elektromagnetyczne. Kasztany warto położyć w miejscu do spania i wymieniać co roku. Niektórzy noszą w kieszeniach jeden, dwa kasztany na poprawę samopoczucia. I proszę, skromne kasztany a tyle zalet....
Maria Olszowska