Olsztyn: kamienica Naujacka

Nie znamy nazwiska projektanta i budowniczego kamienicy, nasza wiedza o jej historii zaczyna się od Ottona Naujacka, który w 1896 r. kupił parcelę (obecnie ul. Dąbrowszczaków, niegdyś ul. Wartemborska, następnie Cesarska) wraz z wybudowanym na niej budynkiem mieszkalnym. W 1907 r. kamienicę przebudował, tworząc secesyjny pałacyk mieszkalny o zróżnicowanej bryle, z licznymi balkonami, wieżyczkami i ryzalitami. Na szczycie jednej fasady umieszczono datę „1907”, na drugiej – inicjały właściciela „ON”. Od 1938 r. w pomieszczeniach na parterze mieściła się siedziba XXII oddziału SS, natomiast w przyziemiu kamienicy (od strony obecnej ul. Mrongowiusza) - hala targowa Koła Gospodyń Domowych. Po II Wojnie Światowej w budynku mieściły się kolejno: żłobek, Dzienny Dom Pobytu dla Osób Niepełnosprawnych Ruchowo oraz hotel dla pielęgniarek.
Po remoncie generalnym, przeprowadzonym przy udziale środków Unii Europejskiej, 15 czerwca 2008 r. zabytkowy budynek stał się siedzibą Miejskiego Ośrodka Kultury w Olsztynie i zyskał oficjalną nazwę „Kamienica Naujacka”. Całkowita powierzchnia kamienicy wynosi 1450 m kw.
W kamienicy zachowały się i zostały odnowione elementy dawnego wystroju: kryształowa markiza na parterze, dwa zabytkowe witraże w dolnych kondygnacjach, witrażowe drzwi rozkładane czy oryginalna stolarka drzwiowa i okienna. W jednym z pomieszczeń na II piętrze nad kuchnią znajdują się oryginalne płytki ścienne z napisem w języku niemieckim „Własny piec jest wart złota”. W sali kameralnej na parterze można podziwiać piec kaflowy, który udało się pięknie odrestaurować.
Kim był obecny patron tego pięknego budynku? Otto Naujack przybył do Olsztyna w 1880 roku. Był mistrzem rzeźnickim i jednym z najbardziej rzutkich olsztyńskich przedsiębiorców z początku XX wieku. Najpierw prowadził sklep z wędlinami przy obecnej ulicy Kołłątaja (ówczesna ulica Krzywa), potem zmienił branżę na budowlaną. W 1895 roku, w dokumentach jest wymieniany jako właściciel cegielni na Zatorzu przy ulicy Kolejowej. Otto był właścicielem kilkunastu kamienic czynszowych, a za czasów burmistrza Oskara Beliana – radnym miejskim. To jego cegielnia, wraz z cegielnią Maxa Liona, dostarczała cegieł na budowę kościoła Najświętszego Serca Jezusowego w Olsztynie.
Żoną Naujacka była Anna Berta Winkler, poślubiona tuż po przyjeździe młodego przedsiębiorcy do Olsztyna. Otto i Anna na pewno mieli córkę, nie jest wykluczone, że synem Otto był również Paul Naujack, wymieniany w latach 30. jako właściciel kamienic swego domniemanego ojca. Ostatni raz Otto Naujack widnieje w niemieckich księgach teleadresowych w 1932 roku.
Do Naujacka należały m.in.: secesyjna kamienica przy ulicy Dąbrowszczaków 3, Villa Fortuna przy ulicy Dąbrowszczaków 10 oraz kamienice przy ulicy Mickiewicza i Warmińskiej.