Skandawa: przyroda, zabytki, historia

Skandawa: przyroda, zabytki, historia

Autor zdjęcia: Tadeusz Jędrzejewski

Skandawa to jedna z tych wsi, których lata świetności minęły wraz z upadkiem PRL. Kiedyś była to tętniąca życiem wieś. Teraz bardziej przypomina skansen. Ale przez to jest bardzo urokliwa.

Skandawa leży w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany, 10 kilometrów od granicy polsko - rosyjskiej. Odległości: Barciany (12 km), Korsze (21 km), Kętrzyn (30 km), Reszel (35 km) Bartoszyce (38 km), Węgorzewo (40 km),

Skandawę (niem. Skandau) założył w 1341 roku wielki mistrz krzyżacki Dietrich von Altenburg. W XVIII wieku Skandawa znalazła się w rekach znanego pruskiego rodu von Dönhoff. W latach 1826 - 1828 Dönhoffowie zbudowali w Skandawie klasycystyczny pałacyk przypominający znany pałac w Poczdamie.


Ostatnim właścicielem majątku był Dietrich Graf von Dönhoff (1902-1991), brat Marion Dönhoff (1909-2002), wielkiej zwolenniczki pojednania polsko - niemieckiego.

Pałac w Skandawie spalili żołnierze radzieccy wiosną 1945 roku. To co z niego zostało, posłużyło potem do odbudowy Warszawy.

W 1945 roku Skandawa stała się stolicą powiatu gierdawskiego. Gierdaw nie znajdziecie jednak na mapie Polski. Gierdawy (niem. Gerdauen) nazywają się teraz Żelaznodorożnyj i leżą w Rosji, tuż za granicą Polski z Obwodem Kaliningradzkim.

W 1945 roku przez moment należały jednak do Polski. Ostatecznie Gierdawy zabrali sobie Rosjanie i w sierpniu 1945 roku polscy urzędnicy przenieśli się z Gierdaw do Skandawy. Skandawa w dokumentach nadal jednak - aż do jesieni 1946 roku - była stolicą powiatu gierdawskiego. Wtedy to oficjalnie zlikwidowano powiat gierdawski, a Skandawę i okoliczne wsie włączono do powiatu kętrzyńskiego.
W 1871 roku Skandawa znalazła się na szlaku kolejowym Korsze - Wystruć (niem. Insterburg, teraz Czerniachowsk w Obwodzie Kaliningradzkim). W 1945 roku tory i wszystko, co dało się ukraść wywieziono do Związku Radzieckiego.

Za PRL tory na życzenie sowietów odbudowano. Przez Skandawę wiódł ważny dla Rosjan szlak kolejowy z Legnicy i Śląska do Żeleznodorożnego (Gierdaw) w Obwodzie Kaliningradzkim. W 1968 przez Skandawę przejeżdżały pociągi z sowieckimi żołnierzami, którzy jechali tłumić Praską Wiosnę.

Jeździły tam też i normalne pociągi. Skandawa miała przez lata pasażerskie połączenie z Korszami. Zlikwidowano je.

Stacja kolejowa i budynek dworcowy zostały wpisane do rejestru zabytków. Teraz mieści się tu posterunek straży granicznej. W Skandawie działa kolejowe przejście graniczne Skandawa - Żeleznodorożnyj. Obsługuje tylko ruch towarowy.

Jednym z najładniejszych budynków we wsi jest dawna karczma zbudowana z pruskiego muru.

ih

A tak wygląda Skandawa zimą

[url=http://pl.wikipedia.org/wiki/Skandawa]Skandawa w Wikipedii


Czekamy na Wasze zdjęcia i opisy pięknych zakątków regionu, kliknij tutaj, aby dodać swój artykuł lub skontaktuj się z nami pod adresem redakcja@mojemazury.pl.
Zobacz w naszej bazie

Przewodnik lokalny

Komentarze (6) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. kris wawa #1610577 | 89.78.*.* 16 gru 2014 20:33

    strz. Wiktor Ciereszko – Urodzony 02.02.1916 r. Na Westerplatte od 7 sierpnia 1939 r. Niewolę spędził początkowo w Stalagu I A, następnie pracował u gospodarzy niemieckich na roli. Po wojnie pracował w Milicji, był komendantem posterunku w Skandawie. Po zwolnieniu z Milicji pracował następnie w handlu w Korszach. Zmarł 29 listopada 1988 r. Odznaczony: pośmiertnie Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1990 r.), Krzyż Kawaleryjski Orderu Odrodzenia Polski (1987 r.), Krzyż Walecznych (1968 r.), Medal Za Udział w Wojnie Obronnej 1939 (1981 r.), Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1945 r.), odznaka honorowa Zasłużony dla Miasta Gdańska. miałem podpis tego człowieka na folderze z Westerplatte z 40 lat temu.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  2. Pegii #643456 | 83.9.*.* 18 kwi 2012 20:38

    Ciekawe ale ten pałac w zaroślach to nie Skandawa a miejscowość Wielewo,co jak co ale mieszkałam tam w dzieciństwie i nikt mi nie wmówi że to w Skandawie.Ale faktycznie niszczej nam wszystko,wielka szkoda.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  3. triest #569811 | 46.170.*.* 22 lut 2012 13:41

    "Jednym z najładniejszych budynków we wsi jest dawna karczma zbudowana z pruskiego muru." budynek w połowie już się przewrócił ostatnio .. żal.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. Premnathan #241521 | 81.190.*.* 27 mar 2011 09:56

      A co to jest za dziwny obiekt we wsi, przypominający więzienie z wieżą strażniczą?

      ! - + odpowiedz na ten komentarz

    2. Mietek #190684 | 88.220.*.* 5 lut 2011 13:38

      Pociągi które za PRL-u jeździły przez Skandawę do Żielieznodarożnyj ZSSR na ścianach wagonów w adresach przewozowych, adres docelowy wpis: Huta Skandawa lub Elektrownia Skandawa aby Polski górnik nie wiedział dla kogo pracuje . W tamtym czasie tory się świeciły od ruchu. Ciekawostkę stanowi również kompleks przeładunkowy „z szerokiego toru na nasz węższy” w Michałkowie i Modgarbach obecnie ten w Modgarbach nastawnie i rampy bardzo zdewastowane. Za czasów PRL-u węzeł kolejowy Korsze jak i kompleksy przeładunkowe przechodziły w zainteresowaniu wywiadu zachodniego. Zginęła jedna kopia planów elektryfikacji węzła Korsze ,który zakładał również elektryfikację szlaku do ZSSR. Podejrzenia padały na dyplomatów ambasady Kanadyjskiej ,której przedstawiciele wykazywali swą aktywność. Zajrzyjcie na stronkę : Garbno gm.Barciany w "Wiki" ale mam tam sporo do zrobienia jeszcze.

      Ocena komentarza: warty uwagi (4) ! - + odpowiedz na ten komentarz

    Polecamy