Pomnik generała Samsonowa pod Wielbarkiem

Aleksander Wasiliewicz Samsonow był dowódcą rosyjskiej armii „Narew", która w sierpniu 1914 roku została rozbita przez armie niemieckie, dowodzone przez gen. Hindenburga w bitwie zwanej w historiografii niemieckiej „Bitwą pod Tannenbergiem" (Obecnie Stębark). Przyczyną klęski armii rosyjskiej był niedowład organizacyjny i animozje między dwoma rosyjskimi generałami: Samsonowem i Rennenkampfem. Armia niemiecka wygrała bitwę biorąc około 100 000 żołnierzy rosyjskich do niewoli. Gen. Samsonow, nie mogąc pogodzić się z klęską, popełnił w lesie samobójstwo. Do dziś miejsce jego śmierci upamiętnia monument z polnych kamieni z tablicą pamiątkową, ale ciała generała już tam nie ma. W 1916 r. z pomocą Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, grób Samsonowa odnalazła jego żona, Katarzyna Aleksandrowna. Na jej prośbę dokonano ekshumacji mężowskich szczątków, które rozpoznała po rodowym medalionie generała. Dzielna kobieta przewiozła trumnę przez front walczących armii, by pochować męża w majątku Samsonowów we wsi Akimowka pod Chersoniem na Ukrainie.
Po zakończeniu wojny Niemcy upamiętnili miejsce śmierci gen. Samsonowa stojącym do dziś kamiennym obeliskiem. Znajduje się on koło leśniczówki Karolinka pod Wielbarkiem, niedaleko wsi Rokitka (na niektórych mapach Piwnice Małe). Jadąc od strony Nidzicy trzeba minąć Przeździęk Wielki i przed przejazdem kolejowym skręcić w leśną drogę w prawo. Jadąc od Wielbarka za przejazdem skręcimy w lewo. Tą drogą trzeba dotrzeć do zabudowań, a następnie skierować się na wschód (jadąc od Szczytna - w lewo). Tuż za rozstajem polnych dróg, na skraju lasu stoi monument.
opr. ab