Łabędnik: pałac rodu von der Groeben

2011-09-07 15:45:15 (ost. akt: 2013-07-03 15:47:26)
Łabędnik: pałac rodu von der Groeben

Autor zdjęcia: Mieczysław Kalski

Pałac w Łabędniku (powiat i gmina Bartoszyce) to jeden z wielu tego typu obiektów w dawnych Prusach Wschodnich. Nie jest może specjalnie reprezentacyjny, ale za to dobrze utrzymany przez obecnych właścicieli.

Pałac w Łabędniku (Pałac rodu von der Groeben, niem. Schloss von Groß Schwansfeld) wybudowany został na przełomie XVII i XVIII wieku w stylu neobarokowym jako siedziba rodu von der Groeben. Dobra w Łabędniku należały do rodu von der Groeben w latach 1694-1945.

Bohater spod Wiednia


Pierwszy z rodu, Fryderyk von der Groeben, odkupił majątek w 1694 roku od innego rodu szlacheckiego - von Kannacher. Fryderyk służył w armii Jana III Sobieskiego i dowodził oddziałem jazdy w bitwie pod Wiedniem. Do swej nowej rezydencji przywiózł zdobyty podczas bitwy namiot jednego z paszów tureckich, przechowywany w Łabędniku do roku 1903 (obecnie w Arsenale w Berlinie). W swym testamencie Fryderyk ustanowił w Łabędniku majorat, czyli majątek dziedziczony w całości przez najstarszego syna (bez możliwości sprzedaży i podziału gruntów). Jego następca dokończył budowę pałacu, przebudowanego następnie w XIX wieku. Na uwagę zasługuje jednak kartusz herbowy pochodzący sprzed przebudowy oraz barokowe balustrady tarasowe.
Przypuszcza się, iż do obecnego pałacu kartusz został przeniesiony z poprzedniej budowli, której wygląd i opis pozostają nieznane.

Przebudowa


Obecny pałac został wzniesiony na przełomie XVII i XVIII wieku, lecz dzisiejszy kształt i wygląd nadała mu gruntowna przebudowa i modernizacja z 1861 roku. Z pierwotnej budowli pozostały jedynie balustrady przy tarasie zachodnim, zdobione płaskorzeźbami z piaskowca oraz zdobione ornamentem barokowym balustrady przy niewielkim tarasie od strony wschodniej.
Pałac pozostał w rękach rodu von der Groebenów do ofensywy radzieckiej w Prusach Wschodnich w 1945. W tym samym roku, najprawdopodobniej na przełomie stycznia i lutego, po zajęciu Łabędnika 30 stycznia, przebywały w nim wojska radzieckie.
Po II wojnie światowej w majątku utworzono biura i mieszkania na potrzeby PGR-u. W latach 1987–1991 pałac został gruntownie odrestaurowany. Aktualnie znajduje się w prywatnych rękach i jest dobrze utrzymany.


Pałac w parku


Zespół pałacowy składa się z pałacu, parku krajobrazowego oraz licznej zabudowy gospodarczej.
Bryła pałacu została założona na planie prostokąta, jest dwuipółkondygnacyjna i w całości pokrywa ją dwuspadowy dach. Do głównego korpusu budynku dostawione jest prostopadłe skrzydło boczne. Główne wejście umieszczone jest w centralnie usytuowanym frontowym ryzalicie, wzbogaconym o kamienne schody i balustrady,które zdobią, również wykonane z kamienia, dwie figury harpii. Nad wejściem usytuowany jest kartusz herbowy von der Groebenów. Przed pałacem znajduje się brukowany, lekko wznoszący się ku wejściu honorowy podjazd wraz z 8 kamiennymi kulami, które zostały przeniesione tu z przedproży kamienic na ul. Długiej w Gdańsku. Od strony ogrodu do pałacu przylega parterowa przybudówka z dwuspadowym dachem.
Założenie pałacowe, od północy i wschodu, otoczone jest parkiem krajobrazowym, który zawiera liczne elementy starego drzewostanu. Po jego południowej stronie znajduje się duży staw.

Pamiątkowy kamień


W przypałacowym parku znajduje się kamień, upamiętniający dwóch braci przedwojennego właściciela majątku, który zginęli podczas I wojny światowej we Francji. Na kamieniu znajduje się inskrypcja wyryta w języku niemieckim: Zur Erinnerung Hans u. Joachim v. d. Groeben gefallen in Frankreich am 27.8. u. 25.7.1918, co oznacza: Dla upamiętnienia Hansa i Joachima v. d. Groeben poległych we Francji 27.8. i 25.7.1918.


Czekamy na Wasze zdjęcia i opisy pięknych zakątków regionu, kliknij tutaj, aby dodać swój artykuł lub skontaktuj się z nami pod adresem redakcja@mojemazury.pl.
Zobacz w naszej bazie
  • Pałac w Łabędniku

    Pałac w Łabędniku

    Pałac w Łabędniku (Pałac rodu von der Groeben, niem. Schloss von Groß Schwansfeld) wybudowany został...

Przewodnik lokalny

Zobacz także

Komentarze (1) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. LOTEK Eugeniusz #374251 | 46.113.*.* 9 wrz 2011 07:48

    To dzięki pracownikom PGR w 1987-1991 r.został odresteurowany pałac,park i staw. Obecnie na staw mogą sobie popatrzec tylko z za płotu, w pałacu nic się nie dzieje. Łączę pozdrowienia dla mieszkańców Łabędnika . E. LOTEK- (były mieszkaniec)

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

Polecamy