Bratian: kościół św. Brata Alberta Chmielowskiego

2012-03-06 15:18:50 (ost. akt: 2013-07-03 15:09:20)
Kościół św. Brata Alberta Chmielowskiego zachwyca nowoczesna sylwetką

Kościół św. Brata Alberta Chmielowskiego zachwyca nowoczesna sylwetką

Autor zdjęcia: Stanisław R. Ulatowski

Tradycje kościoła katolickiego w Bratianie sięgają XV wieku. W 1472 roku w tutejszym zamku krzyżackim (ale należącym do polskiego króla) powstaje kaplica św. Katarzyny. Wiąże się to z podniesieniem rangi Bratiana do siedziby starostwa.

Według kronikarza Kacpra Hannebergera, nazwa miejscowości wywodzi się od brata Jana z Sandomierza, który w nagrodę za służbę w wojskach krzyżackich otrzymał dobra bratiańskie. Zarządzał nimi do połowy XIII w. w wybudowanym przez siebie zamku.

Krzyżacy budują zamek


Około 1340 r. Krzyżacy wybudowali nowy zamek w dolinie między Drwęcą a Welem i do niego przeniesiono siedzibę wójtostwa z Nowego Miasta. Bratian stanowił wówczas dobra folwarku krzyżackiego, którymi zarządzał wójt; w 1359 r. był nim brat Piotr Mura. W końcu XIV w. wójtem był Kuno von Liebenstein.
Zamek bratiański musiał być nie tylko obronny, ale i reprezentacyjny, skoro w tymże roku wielki mistrz Ludolf Konig podejmował tu książąt mazowieckich Ziemowita i Bolesława. W 1410 r. bratiański zamek gościł dostojników zakonnych, którzy odbyli ostatnią naradę przed wielką bitwą pod Grunwaldem.
Po klęsce wojsk krzyżackich w 1410 r. wojska polskie zajęły Bratian i przeby­wały w nim do 1456 r. Dopiero po przekupieniu dowódcy zamku przez rycerzy zakonnych ponownie dostał się w ręce poprzednich właścicieli, którzy utrzymali go na mocy postanowień I pokoju toruńskiego do 1466 r.

Siedziba starostwa


Od 1472 r. dobra bratiańskie przeszły na własność królewską, a zamek stał się siedzibą starostwa. Starostwo bratiańskie było częścią powiatu michałowskiego. Starostami byli m.in. Wilkanowscy (1472-1521), Jan Wiećwiński (1522-1534), Działyńscy (1535-1714) i Czapscy (1723-1772).
14 IX 1772 r. ostatni starosta bratiański Tomasz Czapski przekazał swe dobra władzom pruskim i złożył przysięgę na wierność królowi pruskiemu Fryderykowi II.

Pod pruskim zaborem


W chwili I rozbioru Polski zamek był jeszcze w dobrym stanie. Władze pruskie osadziły w nim zarząd domen państwowych, a w kaplicy zamkowej w latach 1778-1790 odprawiane były nabożeństwa ewangelickie.
Nowi właściciele nie dbali o zamek i szybko popadł w ruinę, a materiał praw­dopodobnie został przeznaczony m.in. na rozbudowę klasztoru franciszkańskiego i kościoła w Łąkach.
W 1885 r. w Bratianie zamieszkiwało 730 osób, w tym 561 katolików i 169 ewangelików.

Powstaje nowa parafia


Kościół św. Brata Alberta Chmielowskiego zachwyca nowoczesna sylwetkąObecna parafia została erygowana l VII 1991 r. dekretem biskupa chełmiń­skiego Mariana Przykuckiego, który wydzielił jaz parafii pw. św. Tomasza Apo­stoła w Nowym Mieście Lubawskim. Duszpasterzem w nowej parafii został mia­nowany ks. Edward Barański.
18 VIII 1991 r. ordynariusz chełmiński poświęcił plac pod budowę koś­cioła parafialnego; pośrodku ustawiono krzyż oraz „Kapliczkę betlejemską". Na­tomiast nowy dom parafialny poświęcił 22 VI1992 r. ordynariusz nowo erygowanej diecezji toruńskiej - ks. biskup Andrzej Suski.
Budowę kościoła rozpoczęto 29 IV 1993 r., według projektu inż. H. Pawłowskiego i inż. S. Miklaszewskiego z Torunia. W tym samym roku, 28 listopada, ks. biskup Andrzej Suski wmurował kamień węgielny z katakumb św. Kaliksta w Rzymie, poświęcony przez Ojca Świętego Jana Pawła II, wraz z aktem erekcyjnym budowanej świątyni. Poświęcono również nowy cmentarz parafialny.
Do czasu zakończenia budowy kościoła nabożeństwa odprawiane są w kaplicy znajdującej się obok. Miejscem spotkań rekolekcyjnych dla dzieci i młodzieży jest tzw. „organistówka".
Pierwszą mszę św. odprawiono w nowym Kościele 25.12.1998 r.
!9.09.2004 roku biskup Andrzej Suski Ordynariusz Diecezji Toruńskiej dokonał obrzędu konsekracji kościoła parafialnego, którego patronem jest św. Brat Albert Chmielowski. Zgodnie z obowiązującym rytuałem poświęcono mury kościoła i namaszczono ołtarz oraz ściany świątyni. Zapalone zostały również świece tzw. zacheuszki.

Czekamy na Wasze zdjęcia i opisy pięknych zakątków regionu, kliknij tutaj, aby dodać swój artykuł lub skontaktuj się z nami pod adresem redakcja@mojemazury.pl.
Zobacz w naszej bazie

Przewodnik lokalny

Zobacz także

Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

Polecamy