Pomnik ofiar Armii Czerwonej w Rynie

Pastor Fryderyk Tegler po 11 latach oficjalnych starań o upamiętnienie mieszkańców Rynu pomordowanych w 1945 roku przez Armię Czerwoną, osiągnął swój cel. W czerwcu 2011 roku uroczyście odsłonięto symboliczny nagrobek ofiar wojny, wzniesiony na cmentarzu komunalnym w Rynie.


Dlaczego dla pastora Teglera tak ważne było postawienie nagrobka? — W latach 70., gdy jako młody pastor trafiłem do Rynu, mieszkańcy miejscowości przedstawili mi tak zwany nieznany grób, będący zbiorowym pochówkiem 24 kobiet i dzieci zamordowanych tu zimą 1945 roku — opowiada Tegler. — Mieszkańcy potajemnie pielęgnowali "zakazany" grób.

Starania młodego pastora o godne upamiętnienie pomordowanych spełzły wówczas na niczym. Tegler wyjechał do Niemiec. Po latach powrócił do pomysłu. I dopiął swego. Ofiary sowieckich żołnierzy ze stycznia 1945 roku maja swój symboliczny grób. Pomnik stoi na cmentarzu komunalnym w Rynie.

Na tablicy nagrobnej po polsku i niemiecku umieszczono inskrypcję: "Miejsce spoczynku ofiar Wojny i Przemocy - styczeń 1945".

W Rynie ciągle stoi też kamienny pomnik z tablicą wyrażającą wdzięczność wyzwolicielom - żołnierzom Armii Czerwonej, którzy 27 stycznia 1945 roku wkroczyli do Rynu i dokonali gwałtów oraz morderstw ludności cywilnej oraz francuskich i włoskich jeńców wojennych.

Anna Baranowska
a.baranowska@gazetaolsztynska.pl