Stara synagoga w Kętrzynie

Pierwsi Żydzi na teren państwa krzyżackiego napłynęli w XIII wieku. Przez następne stulecie nie było ich tu wielu. Zmieniło się to dopiero w XVIII wieku. Pierwsze wzmianki o kętrzyńskich Żydach pochodzą z pocz. XIX wieku. W 1816 roku w Kętrzynie powstała gmina żydowska. Pierwsza synagogę Żydzi zbudowali w 1853 roku, drugą w i 1916.

W okresie rządów hitlerowców kętrzyńscy Żydzi zaczęli uciekać z Kętrzyna. Jedni wyjeżdżali za granicę, inni do dużych miast Rzeszy. 28 XII 1939 r. Kętrzyn opuścili ostatni Żydzi. Wojnę przeżyli nieliczni.

Na terenie obecnego województwa warmińsko - mazurskiego zachowało się kilkanaście synagog. Największą z nich jest neoklasycystyczny budynek w Kętrzynie, pochodzący z 1853 roku (obecnie Zjazdowa 9). Po wybudowaniu w 1916 roku nowej świątyni starą odsprzedano baptystom.

Nową synagogę zbudowano przy dzisiejszym zbiegu ul. Powstańców Warszawy i ul. Daszyńskiego. Świątynia została zdewastowano w 1938 roku. Obecnie mieści się tam budynek wielorodzinny (Daszyńskiego 8).

Cmentarz żydowski w Kętrzynie powstał na początku XIX wieku. Mieścił się przy placu Słowiańskim. Ostatni pogrzeb miał miejsce w 1939 roku. W czasie II wojny światowej został zdewastowany. Nie zachowała się żadna macewa.