Spacerkiem po Piszu

Jesteśmy w centrum Pisza na placu Daszyńskiego, a tam każdego turystę wita... kamienna baba. Ten tajemniczy obelisk znaleziono 141 lat temu w Wejsunach. Prawdopodobnie jest to posąg kultowy z czasów pruskich. Według innych obiekt wykuto w XIX w. przez mieszkańca Wejsun na pamiątkę przemarszu wojsk napoleońskich. Idziemy jakieś 100 metrów w kierunku ratusza do Muzeum Ziemi Piskiej.

"Historia Pisza i Ziemi Piskiej od czasów najdawniejszych" - to tytuł wystawy prezentującej historię Pisza, którą można zobaczyć w Muzeum Ziemi Piskiej. Autorem makiet osady nad jeziorem Orzysz i piskiego zamku jest Janusz Gnatowski, z kolei obrazów przedstawiających obrzęd galicyjskiego pochówku i piskiego zamku z przełomu XVI-XVII w. Małgorzata Borak i Andrzej Sulewski.

W muzealnych gablotach można zobaczyć dawne narzędzia codziennego użytku, ozdoby, obrazy przedstawiające postacie związane z Piszem, mapy, zdjęcia, zabytki piśmiennictwa. Jest także kilka ciekawostek, takich jak moneta rzymska z II w. n.e, która może świadczyć, że na naszych terenach już wtedy kwitł handel.

Obraz przedstawiający galicyjski pochówek odtworzono nieprzypadkowo, jednym z eksponatów na wystawie są dwie popielnice ze szczątkami ludzkimi, które zostały wykopane przy ul. Okopowej. Dawniej, właśnie w tym miejscu, mogło znajdować się galicyjskie cmentarzysko.


CIEKAWOSTKA: Po wyjściu z muzeum, po prawej stronie, widzimy dawny "Dom Królewski" (obecnie Społeczne Ognisko Muzyczne). Według legendy nocował tam król August II Mocny.

Po prawej stronie, przy kajaku, stoi wyrzeźbiona z granitu mierząca 2,5 m postać Melchiora Wańkowicza. Parę metrów dalej, po lewej stronie, na bulwarze nadrzecznym tuż przy moście samochodowym, leży wielka książka z granitu "Na tropach Smętka" i kamienna tablica z trasą podróży, którą latem 1935 roku pisarz odbywał po Prusach Wschodnich. Wówczas Melchior Wańkowicz płynął z 14-letnią córką kajakiem "Kuwaka" ze Spychowa do Pisza.

Spod pomnika proponujemy przejść się spacerkiem z powrotem na plac Daszyńskiego, a stamtąd na ulicę Kościuszki (około 300 metrów). Będąc w Piszu nie można nie zobaczyć kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela, który wybudowano 170 lat temu na miejscu wcześniejszej świątyni zniszczonej przez pożar.
Kościół posiada konstrukcję ryglową, a do budowli przylega wieża z końca XVII w. W środku można obejrzeć ołtarz z XVII w. Z początków XVII w. pochodzi ambona ozdobiona dużymi figurami Mojżesza i św. Jana Chrzciciela.

Jeżeli zechcemy odpocząć podczas spaceru, możemy przysiąść na ławeczce w Parku Solidarności. Z kościoła to jakieś 100 metrów. Tam nad brzegiem Pisy w XIV w. zbudowano zamek krzyżacki.
Ruiny przetrwały do lat sześćdziesiątych. Wtedy to rozebrano fragmenty widocznych jeszcze murów obronnych i zasypano piwnice (prawdopodobnie XVIII-wieczne).
W 2003 r. przeprowadzono w tym miejscu wstępne prace archeologiczne. Natrafiono na mury obronne, bramę i fragmenty piwnic. Widoczne były ślady ognia.

Z zamkiem piskim wiąże się legenda o przejściu podziemnym wiodącym do dawnego folwarku krzyżackiego w Łupkach. Przejście miało prowadzić pod dnem Pisy.

Na mapie oznaczyliśmy niektóre miejsca z trasy naszego spaceru.
maz