Udo Lattek: z Bożego do Bundesligi

Jego rodzice nie wiedzieli jeszcze, że przyjdzie im opuścić na zawsze ukochaną wioskę i uciekać w daleki świat. Ta ucieczka zaważy jednak później na losach ich syna. Stanie się jednym z najbardziej utytułowanych trenerów niemieckiej Bundesligi.

Wieś Boże koło Mrągowa została założona w 1370 roku. Słynie przede wszystkim z najlepiej zachowanych w regionie pruskich zabudowań folwarcznych. W środku wsi mieści się dwór i zespół folwarczny, zbudowany w 1848 roku przez rodzinę Suchodolskich. Ta sama rodzina miała tu kiedyś swoją kaplicę rodową, która została kompletnie zniszczona i na jej miejscu stoi dziś kościół. Podobno między kaplicą a budynkiem dworu, w którym dziś mieści się szkoła, był wiejski cmentarz. Nie ocalał jednak żaden po nim ślad.

Na drugim cmentarzu, przy drodze między Bożem a Gronowem jest kolejny, większy cmentarz i na nim pochowani zostali niemieccy mieszkańcy, nauczyciele języka polskiego oraz polscy jeńcy z 1939 roku. Jeńcy to byli przymusowi robotnicy, którzy pracowali tutaj na polach. Umierali na wyniszczające ich choroby, głównie na tyfus. Część jeńców została pochowana również w zbiorowej mogile między Gronowem a Budziszkami, jednak do dziś jej nie odnaleziono.

Ludzie stąd żyli przede wszystkim z pracy własnych rąk. Wytwarzali dziegieć, włókna lniane i konopne, zajmowali się bartnictwem oraz wytwarzali olej lniany, gdyż na tych terenach uprawy lnu były bardzo powszechne. Aż cztery razy w roku odbywały się tu jarmarki, na których mieszkańcy sprzedawali efekty swojej pracy. Handlowano tam końmi, bydłem, sznurami konopnymi, płótnami, tkaninami. Nie brakowało również wyrobów z drewna, przede wszystkim były to narzędzia do pracy, czyli krosna, cepy, maselnice oraz meble: zydle, krzesła, skrzynie. Handlowali tu nie tylko tutejsi, ale również handlarze z Ełku, a nawet z Królewca albo Żydzi z Wilna.
W Bożem była poczta. Zachowały się stemple oraz przesyłki pocztowe.

Właśnie w tej samowystarczalnej wsi urodził się 16 stycznia 1935 roku Udo Lattek. Żył szczęśliwie ze swoimi rodzicami aż do 1945 roku, kiedy to, jak większość autochtonicznej ludności, uciekł z rodzicami, Kurtem i Marie, do Niemiec. Pierwsze dwa lata spędzili w obozie dla uciekinierów w Danii, dlatego przerwał naukę. W obozie nie było szkoły, a coś trzeba było robić i mały Udo po prostu... grał z nudów w piłkę. Szybko przekonał się, że ma do tego wyjątkową smykałkę i stał się zdecydowanym piłkarskim liderem. Kiedy rodzina mogła już przeprowadzić się do Niemiec Zachodnich, do Wipperfürth, Udo wiedział już, że chce zostać piłkarzem. Pomagał wprawdzie w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, jednak nigdy nie przejął gospodarstwa po ojcu. Szybko został zauważony przez znawców piłkarskiej sztuki; swoją karierę zaczynał w Leverkusen oraz VfR Wipperfürth. Ostatnim jego piłkarskim klubem był VfL Osnabrück, gdzie w 70 meczach strzelił 34 bramki. W tym samym czasie kończył studia pedagogiczne w Münster. Od 1958 do 1959 uczył w renomowanym gimnazjum w Wipperfürth. Jak czytamy na stronie Mrągowskiego Centrum Informacji Turystycznej, śledzącego losu tego niezwykłego mieszkańca ziemi mrągowskiej, Udo szybko został trenerem.

Wiosną 1965 roku dostał propozycję z niemieckiego związku piłki nożnej. Miał trenować młodzieżowe drużyny Niemiec i być asystentem Helmuta Schöna w pierwszej kadrze. Pracował tam przez 5 lat, by przenieść się 14 marca 1970 roku do Bayernu Monachium. W klubie z Bawarii spędził kolejne 5 lat, w czasie których zespół Bayernu stał się najsilniejszym klubem w Europie. Począwszy od 1970 roku Bayern z Udo Lattkiem jako trenerem zdobył 3 tytuły mistrza Niemiec (1972, 1973, 1974), Puchar Niemiec (1971 oraz wygrał Puchar Europejskich Mistrzów Krajowych, czyli poprzednik Ligi Mistrzów). Po innych, licznych sukcesach odszedł do katalońskiego giganta FC Barcelony. W lidze hiszpańskiej Lattkowi nie powiodło się, jednakże i tak zdołał wygrać z Barceloną Puchar Zdobywców Pucharów w 1982. Tym samym jako jedyny trener obok Giovanniego Trapattoniego zdobył wszystkie trzy najważniejsze europejskie trofea.
Udo Lattek po zakończeniu kariery trenerskiej został ekspertem w telewizji DSF. Zmarł 1 lutego 2015 w Kolonii.