Bałdy: Kiermas zaprasza, książę funduje głaz

Tradycyjny wjazd biskupów warmińskich w drodze do siedziby biskupstwa w Lidzbarku Warmińskim przypominają inscenizacje w wykonaniu aktorów Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W rolę kolejnych biskupów Warmii wciela się co roku Marian Czarkowski, aktor tego teatru. To już szósta taka uroczystość na polach w okolicach wsi Bałdy pod Butrynami. Kiermas przypomina lokalne tradycje, szczególnie właśnie obyczaj witania nowo mianowanego biskupa na granicy Warmii.

O tradycji – poważnie i uroczyście

Program Kiermasu tradycyjnie otworzy uroczysta msza święta w kościele w Butrynach, celebrowana przez arcybiskupa Wojciecha Ziembę. W kościele zaśpiewa znakomity chór parafialny z Bartąga pod kierunkiem ks. Grzegorza Mocarskiego. Później na Trakcie Biskupim w Bałdach zostaną odsłonięte kolejne głazy pamiątkowe poświęcone trzem biskupom: Henrykowi Vogelsangowi, Piotrowi Tylickiemu i Karolowi Hohenzollernowi. Fundatorem głazu biskupa Piotra Tylickiego jest Gmina Stawiguda. Ksiądz kanonik Ireneusz Bruski ufundował głaz biskupowi Henrykowi Vogelsangowi. Głaz dla biskupa Karola von Hohenzollern-Hechingen został ufundowany przez księcia Karla Friedricha von Hohenzollern – po raz pierwszy potomkowie wielkiego rodu stawiają na Trakcie pomnik swojemu przodkowi.

Zobacz wjazd biskupa Marcina Kromera podczas Kiermasu w 2012 roku.

W pigułce i na skróty

W inscenizacji powitania biskupa Piotra Tylickiego przez „wszystkie stany warmińskie” wystąpią aktorzy Teatru im. Jaracza w Olsztynie: Marian Czarkowski i Marcin Kiszluk oraz liczna grupa amatorów z ośrodka jady konnej w Bałdach.
Od południa na łące koło Wrót Warmii stanie kilkadziesiąt stoisk z wyrobami lokalnymi. Będą wyroby z wikliny, biżuteria frywolitkowa, szydełkowane i haftowane serwety , obrusy ręcznie tkane i haftowane, anioły z masy solnej, pacynki, przytulanki, ręcznie robione kwiaty, tradycyjne zabawki dla dzieci, dania kuchni lokalnej i regionalnej (chleby na zakwasie prosto z pieca chlebowego, ciasta, smalec na żubrówce, tradycyjne wędliny, kwas chlebowy, podpiwek, ryby, kozie sery, lody, pierogi, faworki, ciasta, kuchy warmińskie, babka ziemniaczana), tradycyjna kuchnia rosyjska i wiele innych.
Poza tym atrakcje dla dzieci, pokazy rzemiosła, wystawy edukacyjne Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku i Lasów Państwowych. Przewodnik PTTK będzie oprowadzał chętnych po Trakcie Biskupim.
Po południu na scenie wakacyjny blok edukacji warmińskiej, czyli lekcja gwary warmińskiej prowadzona przez Edwarda Cyfusa i Łukasza Rucha, lekcja tańców i piosenek warmińskich - członkowie zespołu Warmia.

Program imprezy:

JELONEK na skraju puszczy

Na zakończenie, na skraju Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej, w naturalnym dla siebie środowisku, wystąpi Jelonek (Michał) z zespołem. Zabrzmi niezwykłe połączenie klasycznych skrzypiec z mocną rockową oprawą, Sam kiedyś powiedział o swojej muzyce, że brzmi jak orkiestra symfoniczna sterroryzowana przez kapelę metalową.
Jelonek to zdobywca wielu nagród: m.in. cztery Złote Bączki na Przystanku Woodstock (dwa z Ankh, jeden z Hunterem i jeden solowo). Wydał dwie płyty solowe. Karierę muzyczną zaczynał od współpracy z Orkiestrą Filharmonii Kieleckiej. Potem grał w zespołach: Ankh, Orkiestra Dni Naszych, Closterkeller, Farben Lehre, Perfect, Hunter.

Biskup Piotr Tylicki:
Piotr Tylicki herbu Lubicz urodził się w 1543 w Kowalu koło Włocławka, zmarł 13 lipca 1616 w Krakowie. Był biskupem chełmiński, następnie warmińskim, kujawskim i krakowskim, podkanclerzym koronnym, referendarzem wielkim koronnym, sekretarze królewskim.
Pochodził z niezamożnej szlachty, był synem Andrzeja, wójta miasta Kowala. Studiował prawo w Akademii Krakowskiej, dopiero w wieku 45 lat przyjął święcenia diakonatu. Pracował w kancelarii królewskiej, za panowania Stefana Batorego został sekretarzem królewskim. W 1591 został z nominacji króla Zygmunta Wazy referendarzem koronnym, w latach 1598-1604 sprawował godność podkanclerzego koronnego.
W styczniu 1595 otrzymał nominację królewską na biskupa chełmińskiego. 5 czerwca 1600 został wybrany przez kapitułę warmińską biskupem diecezji warmińskiej; objął rządy w lutym 1601. W okresie sprawowania rządów w diecezji warmińskiej zajmował się przede wszystkim sprawami państwowymi, m.in. prowadził akcję dyplomatyczną, mającą na celu pozyskanie elektora brandenburskiego dla koalicji antyszwedzkiej. W bieżącej pracy w diecezji był zastępowany przez administratora, kanonika Jana Pisińskiego. Jako biskup odbył generalną wizytację diecezji warmińskiej, a także nadał nową regułę zakonowi katarzynek w Braniewie (1602).
W listopadzie 1603 został mianowany przez króla biskupem kujawsko-pomorskim, objął rządy w nowej diecezji latem 1604; już w styczniu 1607 został przeniesiony na biskupstwo krakowskie, gdzie pozostał do końca życia. Ufundował stypendium dla studentów Akademii Krakowskiej pochodzących z Warmii.
W 1612 roku biskup nadał prawa miejskie ówczesnemu Miastku. Ustanowił własny herb i liczne przywileje oraz ufundował szkołę parafialną i kościół, który wyposażył w wiele cennych dzieł z prywatnych zbiorów. Z wdzięczności mieszkańcy zmienili nazwę miejscowości na Tylicz.