Kiermas Warmiński Bałdy 2014

2014-07-05 18:38:32 (ost. akt: 2014-07-05 19:53:11)

Pamiątkowy głaz biskupa warmińskiego Teodorego Andrzeja Potockiego i jego fundatorka - bibliotekarka i przewodniczka turystyczna z Olsztyna Urszula Bełza

Autor zdjęcia: Adam Bartnikowski

Na Trakcie Biskupim w Bałdach pod Butrynami (gm. Purda) przybyły cztery kolejne głazy, poświęcone czterem biskupom warmińskim. Już 32 spośród 50 dotychczasowych biskupów Warmii ma tam swoje głazy pamiątkowe.

W tym roku upamiętnieni zostali biskupi: Henryk Fleming (fundator głazu - Stowarzyszenie Byłych Mieszkańców Powiatu Braniewskiego), Eberhard z Nysy (fundator Helga i Herbert Monkowski), Eneasz Sylwiusz Piccolomini, późniejszy papież Pius II (fundator ks. inf. Jan Jerzy Górny) i Teodor Andrzej Potocki (fundator Urszula Bełza).

Na łąkach przy Trakcie Biskupim trwają jeszcze imprezy VII Warmińskiego Kiermasu Tradycji, Dialogu i Zabawy. Zakończyła się natomiast część oficjalna i inscenizacja powitania u wrót Warmii biskupa Teodorego Andrzeja Potockiego. Jak co roku w postać biskupa wcielił się aktor Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie Marian Czarkowski, a towarzyszyli mu - w rolach biskupów pomocniczych - Marcin Kiszluk i Jarosław Borodziuk, także aktorzy tej sceny.

Wcześniej w kościele parafialnym w Butrynach odbyła się uroczysta msza, po której goście Kiermasu udali się czym kto mógł do Bałd. Goście honorowi - m.in. nuncjusz papieski w Polsce arcybiskup Celestino Migliore, metropolita warmiński ks. arcybiskup Wojciech Ziemba, rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego senator prof. Ryszard Górecki, , a także sponsporzy głazów pamiątkowych - przyjechali pod Wrota Warmii kolorowymi bryczkami konnymi.

Po symbolicznym poświęceniu i odsłonięciu czterech głazów pamiątkowych rozpoczął się festyn warmiński, na który licznie przybyli mieszkańcy zarówno okolicznych wsi, jak i Olsztyna. Zabawa trwa. Gwiazdą wieczoru będzie Kapela ze Wsi Warszawa, której występ zapowiedziano na godz, 20:00.

Biskup Teodor Potocki:
Teodor Andrzej Potocki (1664 – 1738) wywodził się z możnego rodu Potockich herbu Pilawa. Był biskupem chełmińskim (1699-1712), biskupem warmińskim (1712-1723), prymasem Polski (od 1722), sekretarzem królewskim. Mało kto wie, że urodził się w ... Moskwie, gdzie jego ojciec - Paweł Potocki, kasztelan kamieniecki, był jeńcem wojennym. Ojcem chrzestnym przyszłego biskupa i prymasa Polski był ... car Aleksy.
Niższe święcenia kapłańskie otrzymał w 1683 roku, księdzem został w 1688, a w 1697 został biskupem chełmińskim z polecenia króla Augusta II. We wrześniu 1712 został biskupem warmińskim, uprzednio zaś odrzucił godność biskupa krakowskiego. Jako biskup warmiński odnowił zamki biskupie w Lidzbarku Warmińskim i Reszlu oraz rozbudował zamek w Ornecie. Fundował nowe kościoły, m.in. w Braniewie i Krośnie. Rozbudował sanktuarium w Stoczku Klasztornym, finansował malowanie kościoła w Świętej Lipce, a także ufundował tam główny ołtarz.
W listopadzie 1723 został arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski. Był jednym z przywódców magnackiej opozycji (republikanci) przeciwko Augustowi II i reformatorskim pomysłom tzw. Familii. W 1733 roku podpisał elekcję Stanisława Leszczyńskiego. W 1734 wzięty przez Rosjan do niewoli w Gdańsku, nie chcąc uznać narzuconego przez obcą przemoc Augusta III był więziony przez siedem miesięcy w Elblągu i Toruniu. Został zwolniony dopiero w 1735, gdy uznał tę zwierzchność.
Duszpasterzem był gorliwym, skłonnym jednak do fanatyzmu i bezwzględności. Zmarł w Warszawie, pochowany został w katedrze gnieźnieńskiej w kaplicy Potockiego, którą kazał wybudować sobie już za życia. W 1732 odznaczony Orderem Orła Białego.

Adam Bartnikowski