Grzyb: Uszak bzowy
- Kategoria
- Grzyby
- Nazwa łacińska
- Auricularia auricula-judae
- Sposób odżywiania
- saprophytes
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako grzyb brzozowy, judaszowe uszy, uszak judaszowy, ucho judaszowe, ucho bzowe. Synonimów naukowych ma ok. 40. Niektóre z nich to:
* Auricularia auricula (Hook. f.) Underw. 1902
* Auricularia auricularis (Gray) G.W. Martin 1943
* Exidia auricula-judae (Alb. & Schwein.) Fr. 1823
* Gyraria auricularis Gray 1821
* Hirneola auricula (L.) P. Karst. 1880
* Hirneola auricula-judae (L.) Berk. 1860
* Hirneola auricularis (Gray) Donk 1949
* Merulius auricula (L.) Roth
* Peziza auricula-judae (Bull.) Bolton 1786
* Tremella auricula L. 1753
* Tremella auricula-judae Bull. 1789
Owocnik - średnica 2-10 cm, kształt początkowo kielichowaty, później miseczkowaty, na koniec tarczowaty, i rozpostarty. Czasami kształtem przypomina ucho. Owocnik jest powyginany i żyłkowato żebrowaty. Górna powierzchnia jest brązowa, matowa, delikatnie zamszowa, a czasami oszroniona. Zarodniki powstają na dolnej powierzchni, która ma czerwonobrązowy kolor i jest błyszcząca, gładka, a u dojrzałych owocników biaława od zarodników. Podczas wilgotnej pogody owocnik jest galaretowaty i prześwitujący. Podczas suchej pogody owocniki mogą zaschnąć i wówczas są korkowate lub rogowate, a ich wewnętrzna strona przybiera barwę od czarnobrązowej przez brązowofioletową do czarnosiwej. Jednak po dłuższych opadach deszczu znów nasiąkają wodą i odzyskują galaretowatość i sprężystość.
Miąższ cienki, galaretowato-sprężysty, bez zapachu, o łagodnym smaku.
Zarodniki wielkości 16-23 x 6-7 µm.
Pasożyt lub saprotrof. Grzyb jadalny: w Europie grzyb ten jest rzadko zbierany, wysoko ceniony natomiast jest w kuchni chińskiej i japońskiej. Należy do najpopularniejszych grzybów jadalnych i jest składnikiem wielu potraw. Jest prawie pozbawiony smaku, jednakże spożywany jest dla swego chrząstkowatego waloru kulinarnego.
Obszar występowania
Gatunek kosmopolityczny zasiedlający dużą część kuli ziemskiej. Rozwija się na osłabionym lub martwym drewnie w lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, przy drogach. Najczęściej spotykany jest na bzie czarnym, ale także na wielu innych gatunkach drzew liściastych, na iglastych wyjątkowo. Rośnie w ciągu całego roku, a podczas łagodnej zimy występuje nawet w czasie późnej wiosny na pniakach i pniach. W czasie długotrwałej wilgotnej pogody często tworzy całe kępy owocników.
Zdjęcie: Maria Olszowska