Dzik to duży ssak o krępej budowie, z silnie rozwiniętą przednią częścią ciała i wyraźnie niższym zadem. Największe osobniki osiągają do 2m długości. Na krótkiej i grubej szyi osadzony jest łeb, który ma kształt klina. Ma małą mózgoczaszkę i dużą trzewioczaszkę. Część przedoczna wyciągnięta w długi ryj. Przednią krawędź ryja tworzy chrzęstna płytka nosowo-wargowa, zwana przez myśliwych tabakierą. Ma wysoko osadzone, trójkątne, silnie owłosione, stojące uszy, zwane słuchami. Oczy dzika nazywane są świecami, są małe, brązowe i położone wysoko. Ma czteropalczaste nogi - biegi, które są bardzo silne. Na końcu długiego ogona jest pęk włosów - chwost.
Skóra dzika jest koloru czarnego, pokryta jest twardą, elastyczną szczeciną i gęstych włosów. Latem ubarwienie dzika jest ciemniejsze.
U dzików występuje dymorfizm płciowy, samiec - odyniec, jest większy i kiedy jest starszy bardzo rosną mu górne kły - fajki. Dolne kły - szable, krzyżują się z fajkami.

Dziki mają bardzo dobry węch, ale poza tym silnie rozwinięte są zmysły dotyku, słuchu i smaku.

Dziki żyją w stadach, nazywanymi watahami, które, jeśli przebywają na wspólnych żerowiskach, mogą liczyć nawet 100 osobników.
W ciągu dnia dziki odpoczywają albo tarzają się w błocie. Dopiero wieczorem wyruszają na żer. Niektóre z osobników potrafią wkroczyć na tereny zamieszkałe przez ludzi i wyjadać odpady ze śmietników.
Dziki zazwyczaj biegają kłusem, rzadziej galopem, którym mogą przebiec maksymalnie kilkaset metrów. Są doskonałymi pływakami.
Żeby pozbyć się pasożytów ze swego ciała, dziki ocierają się (czochrają) o pnie drzew.
Dzik jest zwierzęciem agresywnym, a szczególnie niebezpieczna może być locha broniąca młodych.
Samica po 16-20 tygodniowej ciąży może urodzić nawet 12 młodych (liczebność młodych rośnie wraz z wiekiem samicy).
Po urodzeniu warchlaki pozostają w barłogu wcześniej stworzonym przez lochę i tam się ogrzewają. Są uzależnione od opieki matki, w ciągu pierwszych dni wszystkie walczą ze sobą o miejsce przy sutkach, później ustala się hierarchia. Po kilkunastu dniach są gotowe, aby wyruszyć za matką, rozpoczynają też wtedy żerowanie. Mleko matki ssą przez 3 miesiące, a po 10 miesiącach są już w pełni ukształtowane.
Dziki dożywają nawet 40 lat.

Dzik jest typowym wszystkożercą. Żywi się m.in. żołędziami, orzeszkami buczynowymi. Jest utrapieniem rolników – ryjąc, potrafi poczynić wielkie szkody, zwłaszcza w uprawach roślin bulwiastych. W runie znajduje dżdżownice, owady, gryzonie, których nory odnajduje węchem, kłącza roślin, grzyby. Zjada nawet padlinę.

Zwierzę stadne, żyjące w grupach rodzinnych nazywanych watahami. W skład gromady wchodzi od kilku do dwudziestu osobników obu płci: stara locha – przewodniczka – oraz lochy z warchlakami.

Zasięg występowania dzika obejmuje tereny od północnych krańców Afryki przez środkową i południową Eurazję. Zasiedla obszary o dużej lesistości, dobrym siedliskiem są dla niego lasy liściaste i mieszane, idealnym lasy łęgowe. Unika terenów otwartych i górskich. Gatunek nie występuje na północy Półwyspu Skandynawskiego, Finlandii i północnej części Rosji.

Dzik jest objęty ochroną sezonową. Według przepisów obowiązujących od października 2009, w okresie od 16 stycznia do 14 sierpnia nie można przeprowadzać polowań na lochy