Biegus zmienny
- Kategoria
- Zwierzęta > Ptaki
- Nazwa łacińska
- Calidris alpina
- Sposób odżywiania
- roślinożerne/mięsożerne
Wielkością dorównują szpakom, samice są nieco większe od samców, ubarwione są jednakowo. W szacie godowej wierzch ciała rdzawobrązowawy z ciemnymi plamkami. Gardło i wole jasne z ciemnymi, podłużnymi kreskami. Na piersi i brzuchu czarna plama, boki, tył brzucha i podogonie białe.
Dziób czarny, lekko wygięty w dół i większy od głowy. W szacie spoczynkowej wierzch szarosiwy, a spód biały. Jedynie na piersi i gardle ma czarne kreski. Młodociane osobniki, podobne są do dorosłych, lecz pozbawione czarnej plamy na spodzie. Brzuch mają szarożółty, podłużnie prążkowany z przodu, a poprzecznie z tyłu. Na bokach ma dwie, czarne plamy.
Sterówki są szarobrązowe, czarne u nasady. Poza tym środkowa para piór jest nieco dłuższa. Lecąc w stadach mogą wykonywać czasem gwałtowne zwroty.
Wymiary: długość ciała ok. 15-30 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 35-40 cm, waga ok. 30-85 g.
Biegusy żywią się robakami, ślimakami, małżami, larwami komarów, ale też zielonymi częściami roślin.
Samiec rozpoczyna toki od znalezienia sobie terenu, następnie zaczyna śpiewać, a potem buduje dla samicy kilka gniazd. Samica wybiera sobie najlepsze gniazdo, które "wykańcza" - wyścieła je mchem, liśćmi i trawą.
Samica jaja składa 4 raz w roku, ich wysiadywanie trwa od 16 do 22 dni i robią to oboje rodzice. Kiedy młode się wyklują rodzice opiekują się nimi. Pisklęta stają się samodzielne po miesiącu życia.
Obszar występowania
Wyróżnia się ok. 10 podgatunków, z których tylko 2 można spotkać w Polsce podczas jesiennych przelotów. To Calidris alpina schinzii i Calidris alpina alpina. Na Mazurach można się na nieliczne osobniki natknąć jesienią. Większe populacje spotyka się w północnych rejonach Europy i Ameryki Północnej, m.in. na Grenlandii, w Laponii, północnej Rosji, na Alasce i w północnej Kanadzie.
Biegus preferuje tereny podmokłe, torfowiska.
Informacje na temat ochrony
Gatunek chroniony jako silnie zagrożony wyginięciem. W Polsce występowało najwyżej 20 par lęgowych, dziś spotyka się stada liczące nawet kilkaset osobników w trakcie wędrówki jesiennej. Zagrożeniami dla tego gatunku są osuszanie podmokłych łąk lub szybkie ich zarastanie trzciną i niszczenie terenów lęgowych, a dla ptaków wędrujących - ubywanie naturalnych plaż i ich nadmierna penetracje przez ludzi.