Wrona siwa

Wrona siwa

Kategoria
Zwierzęta > Ptaki
Nazwa łacińska
Corvus cornix
Gatunek średniego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae), zasadniczo wędrowny, choć duża część osobników jest już osiadła (zwłaszcza populacje miejskie).
Do niedawna wrona siwa uznawana była za jeden z podgatunków wrony Corvus corone, jako Corvus corone cornix, jednak ostatnie badania (Parkin et al., 2003) wykazały, że ze względu na znaczne różnice w upierzeniu, kojarzenie selektywne oraz zmniejszoną genetyczną żywotność mieszańców, wrona siwa i czarnowron powinny być traktowane jako dwa osobne gatunki, mimo że mieszańce są płodne. Również inny z dawniejszych podgatunków, wrona amerykańska (wrona krótkodzioba) (Corvus corone brachyrhynchos), uzyskał już status osobnego gatunku jako Corvus brachyrhynchos.

Obie płci ubarwione jednakowo. Grzbiet i brzuch popielate, natomiast górna część piersi, głowa, skrzydła i ogon czarne z metalicznym połyskiem. Dziób czarny, masywny, nieco zakrzywiony. Tęczówki oczu są ciemnobrązowe. Tworzy wieloletnie pary. W porównaniu z gawronem ma masywniejszy dziób, bardziej zaokrągloną sylwetkę, płaskie czoło i całkowicie odsłonięte nogi. Mało płochliwa i bardzo szybko przystosowuje się do terenów zurbanizowanych i obecności człowieka, choć jest ostrożniejsza i czujniejsza niż kawki i gawrony. Jest towarzyska i w trakcie migracji lub po okresie lęgów przyłącza się do stad kawek i gawronów (te są podobnej wielkości do wron). Od czarnowrona, pozbawionego szarych piór, różni się głównie tylko upierzeniem. Jest większa od gołębia, ale znacznie mniejsza niż kruk. Lot ma wolny, wymachowy.
Dieta uzależniona jest od pory roku i lokalnych zasobów środowiska, w którym przebywa. Preferuje gryzonie – norniki, myszy, młode zające, jaszczurki, żaby, pisklęta i jaja ptaków, gąsienice i chrząszcze. Sięga też po martwe zwierzęta. Wśród jej roślinnego pokarmu dominują trawy, zboża, ziemniaki, różne jagody, rośliny kapustowate.

Rozmiary: długość ciała ok. 48–52 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 90–100 cm, masa ciała ok. 510 g. Wyprowadza jeden lęg w ciągu roku.

Wyróżniono cztery podgatunki C. cornix które zamieszkują:
* wrona siwa (Corvus cornix cornix) – północna i wschodnia Europa.
* Corvus cornix sharpii – Sardynia, Sycylia, Półwysep Apeniński, południe Półwyspu Bałkańskiego, Azja Mniejsza, Mołdawia, Ukraina, Kaukaz, Ałtaj, Kazachstan i dalej na wschód po Iran i Turkmenistan.
* Corvus cornix pallescens – Cypr, południe Azji Mniejszej, Lewant i Egipt oraz Mezopotamia.
* wrona mezopotamska (Corvus cornix capellanus) – Irak i Iran.

Obszar występowania

Występuje w północnej i wschodniej Europie od Półwyspu Apenińskiego i Łaby po Ural. Gnieździ się na rozleglejszym terytorium niż czarnowron. Wyraźne wędrówki i regularne koczowanie podejmują przeważnie młode ptaki (choć tylko po Europie). W Europie Środkowej w pasie o szerokości kilkudziesięciu kilometrów (70–150 km) o rozciągnięciu południkowym wrona występuje wraz z czarnowronem (ten występuje głównie w Europie Zachodniej). To powoduje powstawanie tu mieszanych par i mieszańców z różnym udziałem w upierzeniu barwy czarnej i szarej. Ewolucja nie preferuje żadnego z tych gatunków, a i mieszańce nie wykazują większego dostosowania adaptacyjnego do panujących warunków, toteż ta niewyraźna linia graniczna między nimi pozostaje od lat bez zmian.

W Polsce średnio liczny ptak lęgowy. Najliczniejsza w górach (dolatuje do 1300 m n.p.m.) i na pogórzu, w dolinach rzek i nad jeziorami. Od lat 30. XX wieku zaczęła gnieździć się w Warszawie, a później także w innych większych miastach (Poznań – od lat 50., Wrocław, Kraków, Gdańsk – od lat 70.). Dawniej w pobliżu dużych miast zimowała także duża liczba ptaków ze wschodu Europy, obecnie przylatuje ich znacznie mniej, a na zimowych noclegowiskach dominują ptaki z populacji osiadłych. Intensywniejsze przeloty zaznaczają się głównie na wybrzeżu, w głębi lądu nie są już tak wyraźnie widoczne.
Dawniej zamieszkiwała prawie wyłącznie doliny rzek, obrzeża jezior, małe laski w pobliżu łąk i terenów wilgotnych. Obecnie także obrzeża wszelkich lasów i zadrzewień śródpolnych, otwarte tereny typu parkowego z mozaiką śródpolnych lasów z pastwiskami, polami, ogrodami i łąkami oraz parki miejskie. Rzadziej przebywa na samotnych drzewach w krajobrazie rolniczym. Nie unika większych drzewostanów, choć lęgnie się tylko na ich skraju (w zwartych kompleksach nie występuje). Nie wykazuje wymagań dotyczących wysokości na poziomie morza.

Preferuje lokowanie terenów lęgowych w pobliżu zbiorników wodnych, gdzie na ich brzegach często poszukuje pokarmu. Jest ptakiem wszędobylskim, toteż przystosowała się do życia w miastach, gdzie spotyka się ją często na wysypiskach śmieci. Na ludzkich osiedlach przebywa cały dzień w swoim rewirze, który lustruje z kominów i anten, co łatwo zaobserwować. Latem częściej przebywa w okolicach lasów, a zimą w towarzystwie gawronów zalatuje na pola i w pobliże osiedli ludzkich, gdzie znajduje się więcej łatwiejszego do zdobycia pokarmu

Informacje na temat ochrony

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ochroną gatunkową częściową. Ze względu na pospolitość wron nie prowadzi się czynnych zabiegów ochronnych.

Polecamy

Zobacz również